نتایج درمان شوک ناشی از تروما در مصدومان غرب کشور به دنبال آموزش عملی احیاء

مقدمه: در شرایط بروز حادثه در مناطق دور از دسترس، امداد رسانی در لحظه های اولیه اهمیت دارد. چون خونروی و به دنبال آن شوک هیپوولمی در تروماهای ناشی از حوادث از علل اصلی مرگ و میر در مجروحان است، ارائه راهکارهای مناسب برای به حداقل رساندن این پیامد از ضروری ترین مسائل در استان های محروم کشور محسوب می شود که امکان دسترسی و انتقال سریع بیمار به مراکز مجهز پزشکی دشوار است.

هدف: بررسی تاثیر آموزش عملی احیاء در کاهش مرگ و میر و پیش آگهی مصدومان تروما در منطقه مهران استان ایلام در سال های 84-1380.

مواد و روش ها: در این مطالعه چهار ساله ابتدا کلاس های آموزش عملی احیاء در شهر مهران و پنج شهرک روستایی اطراف آن برگزار شد. سپس 471 مجروح تصادف وسیله نقلیه، انفجار مین و اصابت گلوله بررسی شدند. وضعیت فیزیولوژی مجروحان با معیاری به نام (physiologic severity score) ارزیابی و یافته ها در فرم جمع آوری اطلاعات ثبت شد.

نتایج: 471 مجروح در دو گروه امداد گرفته (گروه اول) شامل 226 نفر و گروه امداد نگرفته (دوم) شامل 245 نفر قرار گرفتند. شایع ترین عامل تروما در هر دو گروه، تصادف رانندگی بود (61.5%). بیشترین اقدام اولیه، متوقف کردن خونروی و در 50% بیماران بود. میانگین pss مجروحین هنگام رساندن آنها به بیمارستان ایلام در دو گروه امداد گرفته و امداد نگرفته به ترتیب 7.505 و 6.799 بود که اختلاف آماری معنادار داشت. (فاصله اطمینان 95% برابر با 0.3 الی 0.912).

نتیجه گیری: در این تحقیق مجروحانی که در دقایق اولیه از طرف امدادگران آموزش دیده کمک دریافت کرده بودند، وضعیت فیزیولوژی بهتری در حین انتقال به بیمارستان ایلام داشتند که مانع از رفتن آنها به مرحله غیر قابل برگشت شوک شده بودند.

حادثه خیز بودن کشور و امکانات کم امدادرسانی و انتقال مجروحین به مراکز مجهزتر پزشکی، لزوم ارائه آموزش اولیه و ساده به امدادگران را می رساند تا برای درمان مجروحین تروما (بخصوص افراد در خطر شوک) در شرایط دور از دسترس باعث درمان بهتر آنها شود، لذا پیشنهاد می کنیم که این آموزش ها جز اولویت های سیستم بهداشت و درمان کشور قرار گیرد.