عوامل موثر در سوختگی کودکان زیر شش سال مناطق روستایی شهرستان اردبیل درسال 1382

زمینه و هدف: از مهمترین چالش ها در قرن اخیر کاهش بار آسیب ها خواهد بود .در کشور ما نیز اگرچه در دهه اخیر بیماری های مربوط به عفون ت های تنفسی و اسهال علل شایع مرگ و میر در کودکان کمتر از 6 سال بوده است اما در همین سالها آسیب ها نیز از علت های شایع مرگ در کودکان محسوب می شوند. بر اساس اطلاعات موجود، سوختگی ها به تنهایی 75 درصد از آسیب های ناشی از حوادث خانگی در کودکان قبل از سنین مدرسه در نقاط روستایی استان اردبیل را بخود اختصاص داده است.

مواد و روش ها: این مطالعه بصورت مورد - شاهدی طراحی و اجرا شده است .جامعه مورد مطالعه، کودکان زیرشش سال مناطق روستایی شهرستان اردبیل بوده که با استفاده از آمار و اطلاعات موجود در مرکز بهداشت استان انتخاب شدند .تعداد افراد مورد مطالعه در گروه مورد 145  نفر و در گروه شاهد289  نفر بودند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار  spss11 انجام گرفته است.

یافته ها: در گروه مورد تنها 6.8% از مادران تحصیلات دانشگاهی داشته اند و در گروه شاهد نیز 12 درصد از مادران دارای تحصیلات دانشگاهی بودند .از نظر زیر بنای منزل، زیربنای آشپزخانه، نسبت زیربنای آشپزخانه به منزل و میانگین زیربنای منزل برای هرفرد خانوار اختلاف معنی دار آماری مشاهده نگردید .از نظر وسیله مورد استفاده خانواده برای گرمایش تفاوتی بین دو گروه مشاهده نگردید .درهر دوگروه تنها درحدود یک سوم موارد فضای مستقل برای پخت و پز وجود داشته و درسایر موارد، این کار عمدتا در راهرو یا اتاق نشیمن انجام می گرفته است .درصد حضور کودکان در آشپزخانه در هنگام آشپزی در گروه مورد 76.7 درصد و در گروه شاهد 70.9 درصد بود. در مورد دسترسی اطفال به وسایل آتش زا مانند کبریت و فندک بین گروه مورد و شاهد اختلاف معنی دار آماری وجود داشت (0.013(p=. بطوری که 80 % از کودکان مورد به وسایل آتش زا دسترسی داشتند. این میزان در گروه شاهد 69 درصد بود .در مورد میانگین دفعات استفاده از چراغ نفتی یا گاز پیک نیک برای تهیه چای و غذا نیز بین گروه مورد و شاهد اختلافی مشاهده نگردید.

نتیجه گیری: شانس احتمالی بروز سوختگی در کودکان در سنین مدرسه در خانوارهایی که کبریت و لوازم آتش زا را در محل دور از دسترس کودکان نگه داری می کنند 1.8 برابر کمتر است.