بررسی فقهی وصیّت عهدی با رویکردی بر قانون مدنی

با توجّه به اهمیّت وصیّت عهدی و هم چنین احکامی که بر این امر متّرتب می گردد، همواره این بحث مورد مدّاقه فقها و به تبّع آن، قانون مدنی قرار گرفته است. وصیّت عهدی از فروع متعدّدی برخوردار می باشد و این در حالی است که برخی از فروع و مسائل آن همواره زمینه ساز اختلاف نظر فقها بوده است. در این پژوهش که به روش توصیفی– تحلیلی صورت پذیرفته، نظرات فقهای اسلامی و موادّ قانون مدنی ایران طرح و بررسی شده و چنین به دست آمده که از آن جایی که وصی امین به شمار می آید، لذا جز در صورت تعدّی یا تفریط ضامن نیست، هم چنین اینکه وصیت عهدی به دو صورت انفرادی و اجتماعی تحقّق می یابد و در موارد اجتماع، اوصیاء نمی توانند اموال را میان خود تقسیم کنند، تا هر یک به طور جداگانه عمل نمایند. وصی قرار ندادن شخص صغیر امری مسلّم است و تنها زمانی متصوّر می شود که وصایت این شخص به انضمام فرد کبیری باشد. اموری نظیر خیانت و حجر وصى و انتفاى مورد وصایت از مواردی هستند که پایان یافتن وصیت عهدی را در پی دارد. نیز وصیّ نمی تواند امر وصایت را به فرد دیگری تفویض کند، مگر اینکه آن شخص، تحت عنوان وکیل یا نماینده قانونی وصی عهده دار امر وصایت گردد.