اکوتوریسم و جاذبه های طبیعی در جلب گردشگران در مناطق کویری

گردشگری و بویژه طبیعت گردی به عنوان یکی از شیوه های استفاده از جاذبه های طبیعی و هم راه حلی برای پایداری پتانسیل ها به شمار می آید. صنعتی که با گسترش قلمروهای خود در قرن گذشته و حال می تواند با وجود پتانسیل های متنوع و جذاب سرزمین ایران از جایگاهی خاص برخوردار گردد. بر اساس پیش بینی های صورت گرفته رشد عمومی صنعت توریسم برای نخستین دهه در پیش رو بین 3.4 تا 6.7 درصد خواهد بود که بیشترین سهم آن بین 10 تا 30 درصد مربوط به اکوسیستم است و با عنایت به اینکه تا یک دهه دیگر شمار طبیعت گردان که اکنون 7 درصد از کل مسافران جهان را شامل می شود به بیش از20 درصد برسد ضرورت توجه بـه ایـن صنعت مورد توجه سرمایه گذاران، دولتمردان و ... می باشد. در کشور ایران مجموعه گسترده ای از منابع پراکنده، ثبت نشده و در بسیاری از موارد رو به قهقرا داشته هـای اکوتوریسم ایران را تشکیل می دهند که این داشته ها طیف متنـوعی از چـشم انـدازهای جغرافیـایی، آثـار و ذخـایر طبیعی را شامل می شود. بررسی جغرافیایی طبیعی ایران و نیز امکان سنجی هر کـدام از جاذبـه هـای اکوتوریـسمی بیانگر آن است که اکوتوریسم در ایران یک منبع اقتصادی کم نظیر، خاص و بسیار متعدد و البته رها شـده بـه حـال خود است. مناطق کویری بدلیل وجود منابع کافی اعم از پتانسیل های طبیعی و انسان علاوه بر تقویـت اکوتوریـسم باعث تعادل در رشد اقتصادی روستاهای پیرامون آن شده و با ایجاد قطب های توسعه گردشگری بـه تکمیـل سـایر قطبهای اقتصادی موجود می پردازد. این منطقه با داشتن روستاهای متعدد و پراکنده به صورت نگین های سرسبز در پهنه کوهستانها و دشتها و همچنین همجواری با چشم اندازهای ژئومورفولوژی از جمله تپه های ماسه ای، رخـساره های زیبا، متنوع و بهت انگیز کویری، مناطق کوهستانی و دره های عمیق از یک سو و شیوه هـای سـنتی در بهـره برداری و حفاظت از منابع طبیعی از سوی دیگر با عنایت به منابع معیـشتی روسـتاهای آن کـه تلفیقـی از فعالیتهـای کشاورزی است. از آنجا که در مجموع ساختار طبیعی - انسانی و مجموعه روستاها و شهرهای موجود در منطقه کویری دارای تنوع منحصر به فرد و ویژه می باشد و عموماً طرز زندگی اجتماعی آن نیز دارای جلوه های خاص است. به همـان اندازه اشکال مختلف توریسم خصوصاً اکوتوریسم و تفرج در آن از قابلیت توسعه بالایی برخـوردار اسـت. در ایـن مقاله ضمن بررسی ابعاد و ویژگیهای توسعه اکوتوریسم در منطقه ویژگیهای برخی از جاذبه های توریستی منطقه در جهت زمینه سازی برای توسعه این صنعت در منطقه و ضرورت توجه به آن در معماری شهری و روستایی در برنامه ریزیهای ناحیه ای و منطقه ای بیان می گردد.