• قرآن، حیات معقول و علوم انسانی یا مدلی برای علوم انسانی اسلامی- ایرانی

    جزئیات بیشتر مقاله
    • تاریخ ارائه: 1390/01/01
    • تاریخ انتشار در تی پی بین: 1390/01/01
    • تعداد بازدید: 1061
    • تعداد پرسش و پاسخ ها: 0
    • شماره تماس دبیرخانه رویداد: -
    علوم انسانی (human sciences) به عنوان یکی از دستاورد های دوران مدرن بر بنیاد عقلانیت مدرن سکولار غربی پی ریزی شده است. علوم انسانی به این معنا، بالطبع تنها می تواند پاسخگوی نیاز های آن دسته از جوامعی باشد که نهاد های آن را عقل مدرن سکولار هدایت می کند. در عین حال، به نظر می رسد تناقض هایی که علوم انسانی غربی در جوامع غیر سکولار، از جمله جمهوری اسلامی ایران، دامن می زند ریشه در عدم انطباق گزاره های آن با نیاز های موجود در این جوامع دارد که در بستر فهمی متفاوت از عقلانیت شکل گرفته اند. با این حال، علوم انسانی به عنوان بنیادی ترین شاخه ی معرفت بشری برای جوامع بشری امری حیاتی است. از این رو، مواجهه ی منفی با این علوم، به طور نمونه، تئوری گذار از علوم انسانی، به نظر کارآمد و سازنده نمی نماید. پس بایسته است که رویکردی اصلاحی در مواجهه با این علوم اتخاذ کنیم؛ تئوری بومی سازی علوم انسانی (indigenization theory of humanities)  نمونه ای عملی از این رویکرد اصلاحی است. مبنای تئوری بومی سازی ، بسط مفهومی بومی از عقلانیت و بازسازی علوم انسانی بر بنیاد این معنای بومی از عقلانیت است. ایران به عنوان یک جامعه ی اسلامی غیر سکولار نیازی مبرم به بومی سازی علوم انسانی دارد. به باور ما فرهنگ غنی اسلامی  ایرانی بستری بسیار مناسب را برای بسط مفهومی بومی از عقلانیت فراهم می کند. علامه محمد تقی جعفری (1304-1377)، فیلسوف و محقق معاصر ایرانی، با بسط تئوری حیات معقول، و معرفی قرآن به عنوان نماد آن، مفهومی متلائم از عقلانیت برای جامعه ی اسلامی به دست می دهد، که می تواند مبنایی قابل اعتماد برای بازسازی علوم انسانی در ایران باشد. هدف پژوهش حاضر بررسی ابعاد مختلف این مفهوم از عقلانیت به عنوان نخستین گام در بومی سازی علوم انسانی است.

سوال خود را در مورد این مقاله مطرح نمایید :

با انتخاب دکمه ثبت پرسش، موافقت خود را با قوانین انتشار محتوا در وبسایت تی پی بین اعلام می کنم
مقالات جدیدترین رویدادها