اثر تنش خشکی بر رشد و عملکرد گیاهان زراعی بعنوان تهدیدی جدی برای امنیت غذایی

اثر تنش خشکی بر رشد و عملکرد گیاهان زراعی بعنوان تهدیدی جدی برای امنیت غذایی

در میان تنش های غیرزنده، خشکی از جمله عوامل اصلی ایجاد تنش و افت شدید عملکرد گیاهان زراعی محسوب می شود. بر این اساس، با توجه به اهمیت خشکی به عنوان یکی از تنش های مهم غیرزیستی، در این مقاله اثر خشکی بر رشد، عملکرد و ویژگی های فیزیولوژیکی و مورفولوژیکی و برخی راهکارهای مقاومت گیاهان مورد بررسی قرار گرفته است. تنش خشکی روی سه مرحله رشدی شامل پیدایش و تشکیل گل، گرده افشانی و لقاح و تشکیل دانه اثر می گذارد.

تنش آب از بزرگ شدن سلول ها جلوگیری نموده و با تاثیر بر فرآیندهای فیزیولوژیکی و زیست شیمیایی مثل فتوسنتز، تنفس، انتقال مجدد، جذب یونی، و اختلال در رشد، موجب کاهش رشد و تولید زیست توده گیاه میشود. از طرف دیگر، گیاهان از طریق مکانیسم های مختلفی شامل مقاومت، گریز، تحمل، اجتناب و بهبود در برابر خشکی مقاومت می کنند.

همچنین جهت مقابله با تنش های اکسیداتیو ناشی از گونه های فعال اکسیژن، سازوکارهای آنتی اکسیدانی آنزیمی و غیرآنزیمی دارند. کاربرد خارجی براسینولیدها، یونیکونازول ها و متیل جاسمونات ها تحمل به تنش خشکی را با افزایش فعالیت آنزیم های ضداکسیدکننده بهبود می دهد. بر این اساس، بهره گیری از راهبردهایی برای بهبود مقاومت گیاه جهت حفظ تولید و امنیت غذایی ضروری می باشد.