بررسی روند شاخص رطوبتی- دمایی (thi در شمال شرق ایران به عنوان شاخصی از استرس گرمایی در گاوهای شیری)

این مطالعه به منظور بررسی میزان احتمال وقوع استرس گرمایی در گاوهای شیری در ماه های مختلف سال و نحوه توزیع آن انجام شد. شاخص رطوبتی- دمایی (thi) شاخص مناسبی جهت برآورد اثرات توام دما و رطوبت در ارتباط با سطح استرس حرارتی است. این شاخص به عنوان شاخص آب و هوایی کارآمدی برای کاهش اثرات زیان آور استرس گرمایی مطرح گردیده است. در این مطالعه، thi برای تجزیه و تحلیل اثرات ماهانه و سالانه دما و رطوبت مورد استفاده قرار گرفت. داده های هواشناسی از ایستگاه تحقیقات هواشناسی شمال شرق ایران (مشهد) گرفته شد. مقادیر thi در فواصل 3 ساعته با استفاده از شاخص یوسف محاسبه شد و میانگین های ماهانه و سالانه بدست آمد. تغییرات thi در طول سال و در ماه های مختلف با استفاده از نمودارهای پراکندگی بررسی گردید. آنالیز رگرسیون با استفاده از روش مدل خطی نرم افزار sas انجام شد. مقادیر thi توسط طرح بلوک کامل تصادفی با اثرات سال به عنوان بلوک ها و اثرات ماه به عنوان تیمارها مورد تجریه و تحلیل قرار گرفت. از نظر آماری، تغییرات thi در سال های 2005 تا 2008 روند ثابتی در طول سال داشتند. هر چند که اثرات سال معنی دار نبود اما میانگین های ماهیانه thi تفاوت های قابل توجهی در طول سال داشتند. بالاترین مقادیر thi در ماه جولای (اواسط تیرماه تا اواسط مردادماه) بدست آمد (میانگین (71.53=thlکه مقادیر thi در بسیاری از ساعات بالاتر از مقادیر آستانه احتمال وقوع استرس حرارتی بود.