تولید سبکدانه رسی با استفاده از رسوبات سد سفیدرود

امروزه دانه هاى خاک رس منبسط شده سبک leca) light expanded clay aggregate) در بیش از 30 کشور جهان با نامهاى تجارى گوناگون به روش حرارت دادن برخی از انواع رس در دمای بالای 1000 درجه سانتی گراد تولید و عرضه مى شوند. ویژگى هاى فراوان این دانه ها از قبیل وزن کم، عایق حرارت، عایق صوت، مقاومت در برابر یخ زدگى، تراکم ناپذیرى تحت فشار ثابت و دائمى، فسادناپذیرى، مقاوت در برابر آتش و ph نزدیک به نرمال باعث شده است تا در طیف وسیعى از کارهاى عمرانى و صنعتى و حتی کشاورزی به کار روند. با توجه به انباشته شدن رسوبات پشت دریاچه سد ها که شامل شن و ماسه و لای و رس فراوان می باشد، به خصوص آنکه این سوژه درباره سد سفید رود گیلان به عنوان مشکلی تعیین کننده وجود دارد به طوریکه بیش از 40 درصد از حجم مفید سد هم اکنون کاسته شده است، این فکر به وجود آمد تا طی برنامه ای مدون و با هماهنگی ارگانهای ذیربط، از مصالح پشت سد، در فصل استراحت سد و کم آبی برداشت، برای اهداف عمرانی بهره برداری گردد و از خاک رس مذکور پس از اصلاح لازم و اضافه نمودن افزودنی های مناسب طی فراوری یاد شده، سبک دانه مورد نظر را در استان گیلان، برای رسیدن به اهداف ذکر شده فوق، تولید نمود. بدین منظور با نمونه برداری از رسوبات منطقه، بررسی های کانی شناسی، آزمایشهای شیمیایی و فیزیکی بر روی نمونه ها، شامل شناسایی کانی های تشکیل دهنده توسط تجزیه xrd و همچنین بررسی درصد افت حرارتی، اکسیدهای متشکله رسوبات و درصد نمکهای محلول آن ها به روش xrf و نهایتاً تعیین ph، تعیین وزن مخصوص، دانه بندی ذرات، آزمایش هیدرومتری و اندازه گیری حدود آتربرگ انجام شد، با توجه به آزمایشات گوناگون در دماهای مختلف و اصلاح خاک با آهک زدایی و افزودن 3 درصد سبوس برنج و 2 درصد اکسید آلومینیم به همراه مقدار مشخصی از مواد سوختنی (بسته به نوع ماده 1تا 3 درصد) به ماده اولیه، سنگدانه رس منبسط شده ی سبک ساخته شد. چگالی، میزان جذب آب و درصد انبساط و تغییرات افت وزنی هر یکاز نمونه های ساخته شده اندازه گیری شد. میزان دمای لازم جهت پخت و گرادیان حرارتی نمونه ها تعیین گردید. نتایج آزمایشهای انجام شده نشان داد سنگدانه های تهیه شده در مقایسه با سایر سبکدانه ها از کیفیت مطلوبی برخوردار اند.