بررسی شاخص پتانسیل روانگرایی به کمک سرعت موج برشی و مقایسه آن با روش عدد نفوذ استاندارد مطالعه موردی جنوب شرقی شهر بابل

وقوع پدیده روانگرایی به طور معمول پیامدهایی نظیر نشست متقارن و یا نامتقارن، ناپایداری سازه ها، افزایش نیروهای جانبی به سازه های نگهبان و کاهش باربری شالوده های سطحی و شمع ها را به دنبال دارد. به این دلیل برای مقابله با آثار مخرب این پدیده، شناسایی مناطق مستعد روانگرایی بسیار ضروری است. اندازه گیری سرعت موج برشی (vs) که بر اساس آزمایش های درون چاهی برآورد شده است به دلیل سرعت اجرای بالا، هزینه کمتر و دفت و صحت بالاتر در ارزیابی خاک های دانه ای نسبت به سایر روش ها، روشی نسبتا مطمئن برای ارزیابی پتانسیل روانگرائی در خاک های ماسه ای اشباع به شمار می رود. بدین ترتیب روابطی بین سرعت موج برشی (v_s) و مقاومت روانگرایی (crr) بسط داده شده است. از سویی دیگر با استفاده از اطلاعات آزمایش نفوذ استاندارد (spt) نیز، روابطی میان عدد نفوذ استاندارد (n_spt) و مقاومت روانگرایی (crr) تویسط محققین بیان گردیده است. جهت برآورد شدت روانگرایی احتمالی در محدوده مورد مطالعه در سطح زمین از شاخص پتانسیل روانگرایی (pl) ارائه شده توسط ایواساکی و همکاران (1982) استفاده شده است. در این مقاله سعی شده در 4 گمانه حفر شده در جنوب شرقی شهر بابل اثر بروز در سطح روانگرایی با استفاده از ضریب اطمینان روانگرایی بدست آمده از سرعت موج برشی بررسی گردد و نتایج حاصل با روش عدد نفوذ استاندارد مقایسه گردد. مقایسه نتایج برآورد پتانسیل روانگرایی با استفاده از دو روش یاد شده، مطابقت نسبی نتایج آنها را نشان می دهد و علت اصلی تفاوت اندک نتایج در دو روش این گونه به نظر می رسد که از یک سو سرعت موج برشی، میانگینی از مقاومت خاک را در توده خاک نشان می دهد در حالی که آزمایش نفوذ استاندارد، مقاومت خاک را در یک نقطه از توده خاک منعکس می کند، و از سوی دیگر دلیل اختلاف اندک 2 روش مذکور را می توان به برخی از مزایا و معایب 2 روش نسبت داد.