اثر مهاری عصاره آبی- الکی آویشن باریک بر ترشح اسید معده موش صحرایی در شرایط پایه، واگوتومی و تحریک عصب واگ

زمینه و هدف: آویشن باریک (کاکوتی)، از تیره نعناع، گیاهی است که در سالهای اخیر اثرات ضد اکسیدانی، ضد التهابی و ضد میکروبی آن گزارش شده است، این گیاه در طب سنتی برای ناراحتی های گوارشی کاربرد دارد. هدف این مطالعه، بررسی اثر این گیاه بر ترشح اسید معده در موش صحرایی و مکانیسم احتمالی آن است.

روش بررسی: این مطالعه از نوع مداخله ای و تجربی آزمایشگاهی می باشد که در آن 24 سر موش صحرایی نژاد ویستار با وزن 250-200 گرم، به طور تصادفی به دو گروه 12 تایی کنترل و آزمون تقسیم شدند. پس از بیهوشی حیوانات با تیوپنتال سدیم (50 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن، داخل صفاقی)، تراکئوستومی، لاپاراتومی و گاسترودئودنوستومی انجام گردید. از عصاره آویشن باریک در دوزهای 0.5، 1 و 2 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن (در حجم 1 میلی لیتر)، استفاده شد و برای تهیه نمونه ترشح اسید معده روش washout به کار رفت و غلظت اسید ترشحی معده به روش تیتراسیون با هیروکسید سدیم (naoh) اندازه گیری گردید. نتایج به صورت میانگین ± میانگین خطای معیار، بیان و با استفاده از آزمون unpaired t-test، نتایج بررسی شد و 0.05>p معنی دار تلقی گردید.

یافته ها: عصاره آویشن باریک در حالت پایه به طور معنی داری ترشح اسید معده را مهار کرد. واگوتومی موجب حذف اثر مهاری عصاره بر ترشح اسید معده شد و دوز 2 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن عصاره اثر تحریکی بر ترشح اسید نشان داد. اثر کاهشی عصاره بر ترشح اسید معده در وضعیت تحریک عصب واگ در دوز 1 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن در مقایسه با گروه کنترل معنی دار بود.

نتیجه گیری: نتایج نشان داد که عصاره آویشن باریک اثر مهاری بر ترشح اسید در حالت پایه و تحریک شده دارد. مقایسه اثر عصاره در وضعیت های پایه، واگوتومی و تحریک عصب واگ نشان می دهد که این اثر از طریق مهار عمل پاراسمپاتیک واگ معدی صورت می گیرد.