کنکاشی در نقش معماری بر هویت شهری

مدت هاست یکی از مهم ترین دغدغه ها و پرسش ها میان افراد و جامعه و حتی انسان شناسان هویت بوده است. اما مسئله اصلی فراموش شدن انسان از خود و خود از انسان است چرا که انسان ها همیشه به دنبال اصل خود یعنی هویت و فرهنگ خود بوده اند. حال با پیشرفت جوامع انسان ها ضمن گشتن آرمان های هویت خود و خودشناسی، آن را در معماری شهری و المان های اطراف خود جست و جو می کنند. از سوی دیگر گوناگونی و تضاد آرایی که به طور مستقیم و غیرمستقیم درباره مفهوم هویت ارایه می شوند، پیچیدگی آن را نشان می دهد و در نتیجه این امر شرایط مطلوبی را برای بررسی های بیشتر درباره هویت ایجاد می کند. برای این که شهر بتواند خود را در فضا مشخص کرده و قابلیت خوانایی پیدا کند، می باید نظام های نشانه شناختی را با نظام هایی دیگر از شکل ها و معماری و شهرسازی ترکیب کند. شهرهای کنونی ما به رغم هویت های دیرینه بسیاری از آنها که در فضا و معماریشان تبلور یافته، سال هاست که به سوی نوعی بی شکلی می روند و صورت بروز بیرونی آنها بیش از هر چیز در یک معماری و شهرسازی بی هویت و در عین حال سود جویانه نمود پیدا کرده است. در این مقاله سعی شده است ابتدا کنکاشی در هویت و فرهنگ از دیدگاه انسان شناسانه و سپس تاثیر آن در هویت و فرهنگ معماری شهری داشته باشد. زیرا معماری مدرن که فاقد هویت آن سرزمین باشد طبیعتا باعث سردرگمی فکری و ناآرامی های روحی و حتی شاید جسمی برای مردم ایجاد نماید. فقدان هویت شهر و مکان و ابعاد آن در فضاهای شهری مشکلاتی را در هویت فردی شهروندان و پیوند آنها با مکان، میزان حضور آنها در فضا و خصوصیات کالبدی مکان ها به وجود می آورد که به کاهش انواع فعالیت های فیزیکی و اجتماعی در محیط منجر می شود. بر این اساس طراحی فضاهای شهری و به دنبال آن هویت در معماری باید به گونه ای باشد که ضمن ایجاد محیط های مناسب و با کیفیت شهری و با هویت، سبب ارتقای هویت فردی و اجتماعی شهروندان و همچنین شهر شود و همچنین میزان حضور شهروندان و تعاملات اجتماعی آنها را افزایش دهد.