اثر عصاره متانولی دانه های هویج (daucus carota) بر متابولیسم کربوهیدرات و مورفولوژی پانکراس در موش های صحرایی نر دیابتی نوع i

روش ها: با تزریق استرپتوزوتوسین (stz) به میزان 70 mg/kg, i.p در موش های صحرایی نر، دیابت نوع i القاء شد. قبل از تزریق 5 ,stz روز بعد از تزریق، در حالت ناشتا، خونگیری به منظور تعیین سطح سرمی گلوکز و انسولین انجام گرفت و موش هایی که سطح سرمی گلوکز آنها بیش از 250 mg/dl بود، دیابتیک محسوب و به 5 گروه تقسیم شدند که عصاره الکلی d. carota با دوزهای 100 ,200 ,300 mg/kg/day، گلایبن کلامید با دوز 0.5 ,600 μg/kg سی سی آب مقطر (حلال عصاره) به مدت 6 روز به طور جداگانه با گاواژ دریافت کردند. بعد از 6 روز مجددا خونگیری انجام شد، سطح سرمی گلوکز به روش اسپکتروفتومتری و انسولین به روش elisa با کیت های مربوطه اندازه گیری شد. ضمناً پانکراس حیوان خارج و در فرمالین 10% قرار گرفت و برای مطالعات بافت شناسی مورد استفاده قرار گرفت.

یافته ها: تجویز عصاره دانه هویج در همه دوزها و گلایبن کلامید به مدت 6 روز سبب کاهش سطح سرمی گلوکز شد ولی تنها دوز 300 mg/kg عصاره و گلایبن کلامید به طور معنی داری سطح سرمی انسولین را افزایش داد ضمناً، عصاره و گلایبن کلامید سبب بهبود جزایر و بخش آسینار پانکراس شدند بطوریکه، میانگین تعداد جزایر در موش های دریافت کننده دوز 100 mg/kg عصاره و گلایبن کلامید بطور معنی دار افزایش یافت.

نتیجه گیری: عصاره متانولی دانه های هویج (d. carota) دارای اثر هیپوگلیسمیک می باشد و احتمالا بخشی از این اثر از طریق افزایش ترشح انسولین و بهبود بافت پانکراس بویژه جزایر آن انجام می شود.