میزان استفاده از وسایل کمک بینایی در افراد کم بینا پس از تجویز در دو کلینیک صبا و خزانه

روش بررسی: در این پژوهش توصیفی که در دو کلینیک صبا و خزانه (وابسته به دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی و بهزیستی استان تهران) انجام شد، تعداد 50 نفر از افراد کم بینا از بین مراجعه کنندگان این دو مرکز طی سال های 84 و 85، که واجد شرایط لازم بودند، به صورت در دسترس انتخاب شدند. پس از انجام معاینات بینایی سنجی، پرسشنامه اول که در آن سئوالاتی راجع به وضعیت انجام کارهای روزمره وابسته به بینایی قرار داشت، با پرسش از فرد تکمیل شده و سپس وسیله مورد نیاز تجویز و از وی خواسته می شد تا بعد از حداقل سه ماه مجددا مراجعه کند که در این مرتبه پرسشنامه دوم که حاوی سئوالاتی مبنی بر تغییر وضعیت کارهای چشمی با توجه به استفاده از وسیله مذکور بود از وی پرسیده می شد. مقایسه پاسخ های فرد به این دو پرسشنامه، مبنای میزان استفاده از وسیله با توجه به تاثیر آن در کارهای چشمی بود. داده های حاصل با استفاده از آزمون های آماری ضریب همبستگی اسپیرمن، کای اسکوئر و ویلکاکسون مورد تحلیل قرار گرفت.

یافته ها: ضریب همبستگی اسپیرمن بین میزان استفاده از وسایل کمک بینایی نزدیک بین «مطالعه» و مدت و دفعات انجام مطالعه به تربیت 0.491 و 0.520 با مقادیر احتمال p=0.002, p=0.003 و نشان از وجود ارتباط معنی دار و افزایشی بود. تفاوت معنی داری بین میزان تردد و شناسایی محیط و اشیا «دوربینی» در قبل و بعد از استفاده از وسیله کمک بینایی دور وجود داشت(p=0.002). همچنین ضریب همبستگی اسپیرمن بین میزان استفاده از وسیله کمک بینایی و میزان تردد و شناسایی 0.499 و بیانگر رابطه مثبت بود. بین میزان استفاده از وسیله کمک بینایی پس از تجویز و تحصیلات افراد نیز رابطه معنی داری به دست آمد 54 .(p=0.011) درصد از گیرندگان وسایل کمک بینایی از به کاربردن آن در انظار دیگران اجتناب می کردند.

نتیجه گیری: علیرغم تاثیر مسلم وسایل کمک بینایی در افزایش بینای افراد کم بینا و کیفیت زندگی آنان، به دلایل مختلف، تعداد قابل توجهی از این افراد از استفاده از آنها طفره رفته و یا کمتر استفاده می کنند.