بررسی تغییرات عوامل خطر قلبی-عروقی در ساکنین شرق تهران

سابقه و هدف: افزایش سطح لیپیدهای سرم رابطه مثبت و قوی با مرگ و میر ناشی از بیماری های قلبی-عروقی دارد. امروزه با تغییر شیوه زندگی به موازات صنعتی شدن جوامع و تغییر عادات غذایی و کاهش فعالیت بدنی، شیوع هیپرلیپیدمی نیز در حال افزایش است. هدف این مطالعه، بررسی سیر تغییرات عوامل خطر قلبی  عروقی درشرکت کنندگان مرحله اول مطالعه قند و لیپید تهران، طی 3 سال بود.

روش بررسی: در این مطالعه، اطلاعات دموگرافیک و سطح لیپیدها و قند خون 2 ساعت پس از 75 گرم گلوکز در 4392 فرد (1839 مرد و 2553 زن) 3 سال و بالاتر، در دو مرحله 1 (سال 80-1378) و 2 (سال 1382-1380) مورد بررسی قرار گرفت. اطلاعات یک بار در کل جامعه و بار دیگر در زیرگروهی که داروی موثر بر متابولیسم لیپیدها مصرف نمی نمودند مورد بررسی قرار گرفت.

یافته ها: میانگین(waist-to-hip ratio) whr, (body mass index) bmi  در کل افراد و در هر یک از دو جنس, در مرحله 2 بطور معنی داری نسبت به مرحله 1 افزایش داشت. میانگین bmi در کل افراد، در مرحله یک 24.7±5.8 و در مرحله دو 26±5.6 کیلوگرم بر مترمربع بود که به میزان 1.2±2 افزایش داشت (p=0.001). شیوع اختلال تحمل گلوکز و دیابت در مرحله 2 بیشتر بود که در مورد دیابت معنی دار بود. در مرحله یک 13.1 درصد افراد اختلال تحمل گلوکز و 6.7 درصد دیابت تازه تشخیص داده شده داشتند. 4.7 درصد نیز سابقه قبلی دیابت داشتند. در مرحله دو 14.2 درصد آزمون تحمل گلوکز مختل و 12.3 درصد دیابت داشتند. میانگین فشار خون سیستولیک و دیاستولیک، کلسترول تام، non-hdl-c, ldl-c, hdl-c و تری گلیسرید در مرحله 2 بطور معنی داری نسبت به مرحله 1 کاهش نشان داد.

نتیجه گیری: در جامعه شهرنشین تهران، در یک روند سه ساله علی رغم کاهش سطح سرمی کلسترول تام non-hdl-c, hdl-c, ldl-c، تری گلیسرید و میانگین فشارخون، شیوع اضافه وزن و چاقی، دیابت و اختلال تحمل گلوکز و hdl پایین افزایش نشان می دهد.