بررسی موارد و علل تکرار تصاویر رادیوگرافی در بیمارستان های کاشان در سال 1382

سابقه و هدف: تعیین میزان تکرار تصاویر رادیوگرافی بعنوان یک ارزیابی حیاتی تلقی می گردد که علاوه بر هزینه های مادی و زمانی، عوارض پرتوی شناخته شده و غیر قابل اغماضی نیز دارد. نظر به آمار متفاوت از میزان و عدم اطلاع از وضعیت آن در کاشان این تحقیق در بیمارستانهای تابعه دانشگاه علوم پزشکی کاشان در سال 82 انجام گرفت.

مواد و روش ها: تحقیق با طراحی توصیفی بر روی کلیه رادیوگرافی ها انجام گرفت. بررسی همه رادیوگرافیهای انجام شده با استفاده از اطلاعات بخش رادیولوژی بیمارستانها انجام شد. رادیوگرافیهایی که از نظر پرتونگار و متخصص رادیولوژی به لحاظ تشخیصی غیر قابل قبول بودند تعیین گردید و علل آن شامل فاکتورهای تابش نادرست، تکنیک پرتونگاری نادرست، نقص دستگاههای اشعه ایکس، نقص در فرآیند ظهور و ثبوت فیلم، عدم همکاری بیمار و سایر موارد مشخص شد. همچنین میزان شیوع آن برحسب کل موارد و نیز به تفکیک ناحیه بدن و بیمارستانها تعیین و میزان واقعی آن با احتمال 95% در کل جامعه برآورد گردید.

یافته ها: طی مدت مطالعه 6438 رادیوگرافی انجام شد. تعداد رادیوگرافی های تکراری 317 عدد بود که 4.9% از کل را تشکیل داد. بیشترین درصد تکرار رادیوگرافیهای انجام شده مربوط به بیمارستان شبیه خوانی با 6.9% و کمترین درصد مربوط به بیمارستان نقوی با 3.8% بود. مهمترین علل تکرار رادیوگرافیهای تکرار فاکتورهای تابش نادرست (2%) و تکنیک پرتونگاری نادرست (1%) بود. از نظر ناحیه بدن، رادیوگرافی جمجمه و لگن هرکدام با 7% بیشترین تکرار را داشتند.

نتیجه گیری و توصیه ها: میزان تکرار تصاویر در حدود مقادیر اعلام شده تحقیقات قبلی است اما در بعضی از بیمارستانها و در برخی از اندامها میزان تکرار آن غیر قابل قبول می باشد و برگزاری دوره های آموزشی مستمر جهت کاهش میزان تکرار تصاویر توصیه می شود.