بررسی اثرات امواج اولتراسوند منقطع با فرکانس پایین بر ترمیم شکستگی استخوان تیبیا در خرگوش (یک ارزیابی هیستومورفومتریک و ایمونوهیستوشیمی)

هدف: هدف از تحقیق حاضر این است که آیا اولتراسوند با شدت پایین بر افزایش ترابکولای استخوانی یا تکثیر سلولی اثر دارد یا خیر؟

روش بررسی: 20 سر خرگوش نر سفید بالغ از نژاد dutch به یک گروه کنترل و دو گروه اولتراسوند درمانی تقسیم شدند. تحت بیهوشی عمومی یک شکستگی عرضی در قسمت میانی تنه استخوان تیبیای پای راست آنها ایجاد شد و با استفاده از فیکساتور خارجی در دو طرف استخوان تیبیا محل شکستگی فیکس گردید. خرگوش ها به طور تصادفی به یک گروه کنترل و دو گروه اولتراسوند درمانی 50 و 100 میلی وات بر سانتی متر مربع تقسیم شدند. در خرگوش های گروه تجربی از امواج اولتراسوند منقطع، با دوز 50 و 100 میلی وات بر سانتی متر مربع و به مدت 15 دقیقه روزانه استفاده شد. در خرگوش های گروه کنترل نیز، دستگاه اولتراسوند به کار گرفته شد با این تفاوت که شدت جریان دستگاه صفر بود. بعد از گذشت 7 هفته، خرگوش ها به روش استنشاق با کلروفورم در فضای بسته کشته شدند. به دقت فیکساتور خارجی از پای حیوانات باز شد و اسخوان تیبیای آنها همراه با کال استخوانی به طور کامل خارج گردید. جهت مطالعات بافت شناسی، استخوان ها دکلسیفیه و فیکس شدند، پس از پردازش بافتی، مقاطع 5 میکرونی از بلوک های پارافینی، حاوی ناحیه کال استخوانی تهیه گردید و پس از رنگ آمیزی نمونه ها به روش هماتوکسیلین-ائوزین و نیز تری کروم ماسون، مطالعه مورفومتری به کمک نرم افزار موتیک انجام شد. در بررسی های موفومتری، میزان ترابکولای استخوان، اندازه گیری و ثبت شدند. همچنین تعداد استئوبلاست ها نیز، در ناحیه کال شمارش گردید. علاوه بر آن، از هر گروه تعدادی از مقاطع بافتی جهت رنگ آمیزی ایمونوهیستوشیمی و استفاده از مارکر ki67 برای مطالعه پرولیفراسیون سلولی مورد استفاده قرار گرفتند.

یافته ها: نتایج به دست آمده از مطالعات هیستوموفومتری نیز نشان داد که میانگین میزان ترابکولاها استخوانی در گروه کنترل 6.06±64.4 و در گروه تجربی (50 میلی وات بر سانتی متر مربع) 5.81±56.57 و همچنین در گروه تجربی (100 میلی وات بر سانتی مربع) 6.74±84.04 بود که بدین ترتیب اختلاف معنی دار آماری را بین این گروه ها نشان نداده است (p<0.05). میانگین تعداد استئوبلاست ها در گروه کنترل 1.08±23.26 و در گروه تجربی (50 میلی وات بر سانتی متر مربع) 0.95±17.58 و همچنین در گروه تجربی (100 میلی وات بر سانتیمتر مربع) 1.65±26.80 بود که بدین ترتیب اختلاف معنی دار آماری را بین این گروه ها نشان نداده است (p<0.05).

نتیجه گیری: این نتایج نشان داد که بافت کال شکستگی به این شدت اولتراسوند حساس نبوده و تاثیری بر ترمیم شکستگی تیبیای خرگوش نداشته است.