بررسی اثرات ضدقارچى پیاز و برخى از داروهاى آزولى به صورت منفرد و در ترکیب با یکدیگر بر روی مخمرهای بیماری زا

هدف: در سال هاى اخیر، عفونت هاى سیستمیک قارچى که به وسیله مخمرهاى بیماری زا ایجاد شده است، از مهمترین عوامل مرگ و میر بخصوص در بیماران بسترى در بیمارستان بوده است و درمان هاى ضدّ قارچى رایج با استفاده از داروهاى متداول کاملاً مؤثر نمى باشد. تحقیقات نشان مى دهد که اشکال مختلفى از داروهاى ضدّ قارچى ترکیبى مورد آزمایش قرار گرفته اند که در برابر برخى از قارچ هاى بیماری زا اثرات هم افزایى خوبى را نشان داده اند تحقیق حاضر به منظور تعیین حساسیت برخی از مخمرهای بیماری زا نسبت به عصاره آبی گیاه پیاز بصورت جداگانه و در ترکیب با داروهای گروه آزول شامل فلوکونازول، ایتراکونازول وکتوکونازول در شرایط آزمایشگاهی برروى مخمرهای بیماری زا شامل کاندیدا آلبیکنس ptcc5057، کاندیدا دوبلینینسیس cd36، کریپتوکوکوس نئوفرمنس cne1 و مالاسزیا فورفور mf1 انجام شد.

مواد و روش ها: روش رقیق سازی در محیط کشت مایع جهت ارزیابی فعالیت ضدّ قارچی ترکیبات مذکور در دو محیط کشت سابورودکستروز براث (براى همه قارچ ها به جز مالاسزیافورفور) و محیط دیکسون براث تغییر یافته (فقط براى مالاسزیا فورفور) مورد استفاده قرار گرفت. مقادیر mfc, mic براى هر یک از ترکیبات بر اساس شمارش تعداد کلنی های قارچی در مقایسه با گروه و شاهد 1(به جاى دارو سرم فیزیولوژى استریل اضافه گردید) و شاهد 2 (به جاى دارو از بالاترین غاظت حلال استفاده شد) محاسبه شد.

یافته ها: نتایج نشان داد که عصاره آبى گیاه پیاز و داروهای مذکور از طریق وابسته به غلظت قادر به مهار رشد عوامل قارچی می باشند؛ به طوری که میزان محدوده mic داروی فلوکونازول برای کاندیدا آلبیکنس، کاندیدا دابلینینسیس،کریپتوکوکوس نئوفرمنس و مالاسزیا فورفور به ترتیب برابر 256-1، 32-0.5، 64-0.5 و 128-1 میکروگرم در میلی لیتر تعیین گردید؛ میزان محدوده mic داروی ایتراکونازول نیز به ترتیب برابر 16-0.5، 8-0.125، 32-0.125، 64-1 میکروگرم در میلی لیتر محاسبه گردید. میزان محدوده mic داروی کتوکونازول 64-0.5، 8-0.5، 64-0.25 و 32-0.5 میکروگرم در میلی لیتر تعیین گردید و میزان محدوده mic عصاره پیاز نیز به ترتیب برابر 128-0.5، 128-1، 128-0.5، 128-4 میکروگرم در میلی لیتر تعیین گردید. بررسى تأثیر ترکیب داروها و عصاره نشان داد که فعالیت ضدّ قارچى در همه اشکال ترکیبى در مقایسه با شکل منفرد دارو و عصاره افزایش مى یابد (p<0.05).

نتیجه گیرى: در نتیجه مطالعات نشان داد که تاثیر عصاره پیاز (در غلظت یکسان) بر روى کاندیدا آلبیکنس در مقایسه با فلوکونازول بیشتر است، همچنین عصاره پیاز و فلوکونازول داراى اثر یکسانى بر روى مالاسزیا فورفور مى باشند اما در کاندیدا دابلینینسیس و کریپتوکوکوس نئوفرمنس تاثیر فلوکونازول بیشتر از عصاره پیاز است. فعالیت پیاز در مقایسه با ایتراکونازول و کتوکونازول نیز پایین تر مى باشد. ترکیب عصاره پیاز و داروهاى آزولى بیشترین تاثیر را برروى مالاسزیافورفور دارد.