اثرات حفاظتی عصاره الکلی کلاله زعفران در مقایسه با سیلیمارین بر سمیت کبدی ریفامپین در موش صحرایی

زمینه و هدف: داروی ضد سل ریفامپین برای کبد بسیار سمی می باشد. هدف از این مطالعه، ارزیابی اثرات محافظتی عصاره الکلی کلاله زعفران در مقایسه با داروی استاندارد سیلیمارین بر سمیت کبدی ریفامپین در موش صحرایی می باشد.

مواد و روش کار: این مطالعه تجربی آزمایشگاهی در سال 88، در مرکز تحقیقات دارویی دانشگاه علوم پزشکی تبریز انجام گرفت. 40 موش صحرایی نر ویستار با میانگین وزنی 200±20 گرم و سن 10 هفته به طور تصادفی در پنج گروه هشت تایی توزیع گردیدند. گروه یک به عنوان شاهد سالم، نرمال سالین (10ml/kg) و گروه دو به عنوان شاهد مسموم، ریفامپین (500mg/kg) دریافت کرد. به گروه سه به عنوان کنترل مثبت، سیلیمارین (50mg/kg) توام با ریفامپین(500mg/kg)  و به گروه های چهار و پنج، عصاره الکلی کلاله زعفران (به ترتیب (80 mg/kg, 40 همراه با ریفامپین (500mg/kg) تجویز گردید. کلیه تیمارها روزانه و از طریق گاواژ در مدت 30 روز انجام شد. در پایان، سطح سرمی آنزیم های شاخص عملکرد کبد (آلانین آمینوترانسفراز، آسپارتات آمینوترانسفراز و آلکالین فسفاتاز)، بیلی روبین تام، آلبومین و پروتئین تام موش ها مورد سنجش قرار گرفت. آسیب شناسی بافتی نیز جهت ارزیابی درجات مختلف آسیب کبد انجام شد. یافته ها: عصاره الکلی کلاله زعفران (40,80 mg/kg) و سیلیمارین به طور معنی داری میزان آنزیم های شاخص عملکرد کبد و بیلی روبین تام را کاهش و سطوح آلبومین و پروتئین تام سرم را در موش های تیمار شده با ریفامپین، افزایش دادند. در آسیب شناسی بافتی، سیلیمارین و عصاره الکلی کلاله زعفران، آسیب بافتی ناشی از ریفامپین را بهبود بخشیدند. نتایج هیستوپاتولوژی با یافته های بیوشیمیایی یکسان بود.

نتیجه گیری: نتایج نشان داد که عصاره الکلی کلاله زعفران (80 mg/kg) از لحاظ محافظت کبد در برابر سمیت ریفامپین، با داروی استاندارد سیلیمارین برابری می کند.