تأثیر داروهای ضدّ قارچی فلوکونازول، ایتراکونازول و کتوکونازول به صورت منفرد و مخلوط با یکدیگر بر روی مخمرهای بیماریزا

زمینه و هدف: در سالهای اخیر، عفونتهای سیستمیک قارچی که به وسیله مخمرهای بیماریزا ایجاد شده اند، از مهمترین عوامل مرگ و میر بخصوص در بیماران بستری در بیمارستان بوده و درمانهای ضدّ قارچی رایج با استفاده از داروهای متداول کاملاً مؤثر نمی باشد. اشکال مختلفی از داروهای ضدّ قارچی ترکیبی مورد آزمایش قرار گرفته اند که در برابر برخی از قارچ های بیماریزا اثرات هم افزایی خوبی نشان داده اند.

روش تحقیق: تحقیق حاضر به منظور تعیین حساسیت برخی از مخمرهای بیماریزا نسبت به داروهای فلوکونازول، ایتراکونازول و کتوکونازول در شرایط آزمایشگاهی و ارزیابی فعالیت آزمایشگاهی این داروها در ترکیب با یکدیگر برروی مخمرهای بیماریزا شامل کاندیدا آلبیکنس ptcc5057، کاندیدا دابلینینسیس cd36، کریپتوکوکوس نئوفرمنس cne1 و مالاسزیا فورفور mf1 انجام شد. روش رقیق سازی در محیط کشت مایع جهت ارزیابی فعالیت ضدّ قارچی داروهای مذکور در دو محیط کشت سابورودکستروز براث (برای همه قارچ ها به جز مالاسزیافورفور) و محیط دیکسون براث تغییریافته (فقط برای مالاسزیا فورفور) مورد استفاده قرار گرفت.

مقادیر mfc, mic برای هر یک از ترکیبات بر اساس شمارش تعداد کلنی های قارچی در مقایسه با گروه شاهد 1 (به جای دارو سرم فیزیولوژی استریل اضافه گردید) و شاهد 2 (به جای دارو از بالاترین غلظت حلال استفاده شد) محاسبه شد.

یافته ها: نتایج نشان داد که داروهای مذکور از طریق وابسته به غلظت قادر به مهار رشد عوامل قارچی می باشند؛ به طوری که میزان محدوده mic داروی فلوکونازول برای کاندیدا آلبیکنس، کاندیدا دابلینینسیس، کریپتوکوکوس نئوفرمنس و مالاسزیا فورفور به ترتیب برابر 256-1، 32-0.5، 64-0.5 و 128-1 میکروگرم در میلی لیتر تعیین گردید؛ میزان محدوده mic داروی ایتراکونازول نیز به ترتیب برابر 16-0.5، 8-0.125، 32-0.125 و 64-1 میکروگرم در میلی لیتر محاسبه گردید. میزان محدوده mic داروی کتوکونازول نیز 64-0.5، 8-0.5، 64-0.25 و 32-0.5 میکروگرم در میلی لیتر تعیین گردید. همچنین فعالیت ضدّ قارچی در همه اشکال ترکیبی در مقایسه با شکل منفرد دارو افزایش داشت (p<0.05).

نتیجه گیری: داروهای فلوکونازول و ایتراکونازول بیشترین تأثیر را بر روی کاندیدا دابلینینسیس دارند و این تأثیر در ترکیب این دو دارو نیز نسبت به سایر ترکیبات دارویی بیشتر است. ترکیب داروهای فلوکونازول و کتوکونازول بیشترین تأثیر را بر روی مالاسزیا فورفور و کریپتوکوکوس نئوفرمنس و ترکیب داروهای ایتراکونازول و کتوکونازول بیشترین تأثیر را بر روی کاندیدا دابلینینسیس، کریپتوکوکوس نئوفرمنس و مالاسزیا فورفور دارد.