بررسی تجربه بانکداری اسلامی در بانک گرامین بنگلادش

از مهم ترین اهداف نظام اقتصاد اسلامی، از بین بردن فقر در جامعه اسلامی و ریشه کردن آن است. بانک های جامعه اسلامی نیز به عنوان زیرمجموعه بزرگی از نظام اقتصاد اسلامی، وظیفه مهمی در تخصیص مناسب منابع دارند، تا اهداف این نظام محقق شود. از این رو برای اجرای نظام بانکداری اسلامی، در کشور، به شناخت زیرساخت ها و استفاده از تجارب سایر کشورهای اسلامی در این زمینه نیاز است. همچنین با استفاده از این تجربیات در سایر نقاط جهان می توان با الگوبرداری مناسب و خلق ابزارهای جدید و یا تغییرات لازم در ابزارهای موجود در اجرای نظام بانکداری اسلامی در کشورمان گامی اساسی برداشت. از دیگر اهداف نظام اقتصاد اسلامی، توزیع عادلانه ثروت و درآمد است. به طوری که در احادیث و روایات اسلامی و آیات قرآن (کتاب مقدس مسلمانان) سفارش به فقرا در جامعه اسلامی تاکید زیادی شده است. بنابراین با استقرار این نظام، سطح عمومی رفاه جامعه بالا می رود و به تبع آن فقر از کشور ریشه کن خواهد شد. ابتکاری که دکتر محمد یونس در بنگلادش با راه اندازی بانک گرامین و پرداخت تسهیلات خرد به نیازمندان و فقرا، از جمله آموزش های لازم، برای قبل و بعد از پرداخت تسهیلات و عدم درخواست وثیقه و ضامن برای تسهیلات پرداختی انجام داده است. باعث به وجود آمدن افزایش سطح رفاه عمومی جامعه، خودباوری فقرا، ایجاد اشتغال و ... شده، که سهم بسزایی در کاهش فقر داشته است. بنابراین می توان با فراهم ساختن زیرساخت های هم کنترلی اجتماعی در کشور و استفاده از راهکارهای کاهش وثیقه، مانند وثیقه فشار، پرداخت تسهیلات به گروه به جای فرد و آموزش تسهیلات گیرندگان قبل و بعد از اخذ تسهیلات، دامنه وسیعی از پرداخت تسهیلات خرد را اجرایی کرد، که این امر باعث افزایش رفاه جامعه، کاهش بیکاری و توزیع عادلانه منابع خواهد شد. این مقاله با روش توصیفی به بررسی عوامل موفقیت بانک گرامین می پردازد و این بانک را از نظر نحوه جذب منابع، تخصیص منابع و خدمات بانک گرامین مورد کنکاش و بررسی قرار می دهد.