اثربخشی آموزش ارگونومی در اصلاح وضعیت بدنی، عوامل خطر ارگونومی و شدت دردهای اسکلتی- عضلانی در کاربران رایانه

مقدمه: استفاده از رایانه بدون توجه به ارگونومی ممکن است منجر به مشکل بهداشتی، ناراحتی بلندمدت، ناتوانی جسمی و از دست رفتن روزهای کاری شود.

هدف: بررسی اثربخشی مداخله مبتنی بر تلفیق نظریه رفتار برنامه ریزی شده و مرحله های تغییر در اصلاح وضعیت بدنی، عوامل خطر ارگونومی و شدت دردهای اسکلتی عضلانی در کاربران رایانه.

مواد و روش ها: در این مطالعه کنترل شده تصادفی نیمه تجربی، 75 نفر از کاربران به دو گروه تقسیم شدند، در گروه اول مداخله آموزشی تئوری محور بر اساس سازه های نظریه رفتار برنامه ریزی شده و الگوی مرحله های تغییر اعمال شد و گروه دوم، گروه کنترل (n=75) بود. هر دو گروه در شروع مطالعه، 3 و 6 ماه بعد از مداخله ارزیابی شدند. ابزارهای مورد استفاده شامل: روش ارزیابی سریع اندام فوقانی برای تعیین حالت کاری اندام فوقانی، پرسشنامه خود اجرا که سازه های تئوری رفتاری برنامه ریزی شده را اندازه گیری می کند، الگوریتم مرحله های تغییر و آزمون دانش ارگونومی و vas برای ارزیابی شددت درد اسکلتی- عضلانی بود. مداخله شامل دو جزء بروشور اطلاعاتی منطبق بر مرحله و مشاوره آموزش پیشگیرانه فردی بود.

نتایج: گروه مداخله در مقایسه با گروه کنترل نمره های بالاتری را در آگاهی، نگرش، کنترل رفتاری درک شده، قصد و همین طور رعایت پوسچر طبیعی به عنوان رفتار هدف داشتند (p<0.05). همچنین، یافته ها نشان دهنده کاهش معنی دار شدت درد اسکلتی عضلانی بود (p<0.05). در پیگیری های 3 و 6 ماه بعد از مداخله، بین دو گروه در سازه هنجار انتزاعی تفاوت معنی دار دیده نشد. مداخله نتوانست سطح خطر rula را با حوزه پایین و خیلی پایین (سطوح 1 و 2) کاهش دهد و تنها آن را به سطح خطر متوسط رساند.

نتیجه گیری: اگر آموزش ارگونومی پیشگیرانه به عنوان جزئی از مداخله های چند بخشی باشد که دست کم دو مورد از موارد آنالیز و حذف عوامل خطر، کنترل های مهندسی و کنترل های اجرایی را در بر داشته باشد، موفق تر خواهد بود.