سیاست های گردشگری ایران پس از انقلاب (و مقایسه ای اجمالی با ترکیه)

طی چند سال آینده توریسم به صنعت اول جهان به لحاظ درآمدزایی بدل خواهد شد. ضریب تکاثری و اشتغالزایی بالا، کم هزینه بودن ساخت تاسیسات و تسهیلات به نسبت درآمد، سود بالا، آلودگی ناچیز، پایداری، برترین شیوه معرفی یک کشور، همه و همه توریسم و یا به عبارت صحیحتر صنعت توریسم را در راس هرم اقتصاد و البته تبلیغات فرهنگی قرار می دهد. امری که کشورهای توسعه یافته سالهاست بدان پی برده و در راه دستیابی به صنعت توریسمی پرقدرت هر روز گامی بلندتر برمی دارند. در کشورهای در حال توسعه نیز گرچه مانند همیشه با تاخیر، لیکن دو الی سه دهه ای ست که توجه جدی به مقوله توریسم در دستور کار قرار گرفته است. برخی از این کشورها به یمن برخورداری از جاذبه های تاریخی و طبیعی بالقوه دارای زمینه بسیار مساعدی در صنعت توریسم هستند، مصر و تایلند از این زمره اند. اما برخورداری صرف از جاذبه ها، تضمین کننده رونق و توسعه توریسم نخواهد بود. این توسعه بی تردید محتاج تدوین سیاستهایی صحیح و اصولی جهت تسهیل فرایند جذب توریست و تقویت بنیانهای این صنعت خواهد بود. به واقع توریسم و سیاست دو مقوله بهم گره خورده اند. در این مقاله ضمن واکاوی سیاستهای توریسم در دو کشور ایران (بخصوص پس از انقلاب) و ترکیه، این سیاستها مورد نقد و مداقه قرار گرفته است. به طور خلاصه یافته های پژوهش حاکی از این است که ترکیه بویژه در سالیان اخیر با تدوین و اعمال سیاستهای دقیق، توجه جدی و وافرش به مقوله توریسم را نشان داده است. حاصا آنکه با جذب حدود 32 میلیون توریست خارجی در سال 2012، رتبه خود را به لحاظ گردشگر در جهان به 5 رسانده است. لیکن کشور ایران گرچه در ظاهر امر و بخصوص طی یک دهه اخیر به اهمیت توریسم پی برده است و سیاستهای بعضاً مفید و مناسبی برای رونق آن تدوین نموده است، لیکن به دلایلی چون ضعف مدیریتی، مشکلات سیاسی و ... هنوز به توفیق چندانی دست نیازیده و سیاستهایش از روی کاغذ آنچنان که باید و شاید به میدان عمل وارد نشده است.