نقش حیاط مرکزی در دستیابی به معماری پایدار (جامعه آماری، خانه های سنتی دوره قاجار اردبیل)

مقاله حاضر با هدف بررسی نقش حیاط مرکزی در دستیابی به معماری پایدار در خانه های سنتی اردبیل نگارش گردیده است. روش پژوهش بر مبنای مطالعه توصیفی- پیمایشی، بررسی نقشه ها و جمعیت آماری خانه های سنتی شهر اردبیل بوده است. جامعه آماری این پژوهش 10 مورد از خانه های دوره قاجار اردبیل که بیشترین نقش را در دستیابی به معماری پایدار داشته اند می باشند و بدلیل فقدان مطالعات پژوهشی بر آثار معماری سنتی اردبیل، انجام چنین پژوهشی الزامی به نظر می رسد. در این مقاله به معرفی حیاط خانه های سنتی دوره قاجار واقع در شهر اردبیل پرداخته شده که با وجود معماری در خور توجه، تاکنون ناشناخته مانده است. اطلاعات به دست آمده از این پژوهش به درک اهمیت نقش معماری بومی در ایجاد رویکرد پایداری در معماری منجر می شود. نتایج حاصل از پژوهش، حاکی از نقش محوری و اساسی فضاهای باز حیاط مرکزی در خلق معماری بومی پایدار شهر اردبیل است. یعنی ساختار حیاط مرکزی نه تنها خودش پایداری محور است بلکه بستر تحقق پایداری در معماری بومی به مدد این ساختار فراهم شده است. پایداری به معنی ایجاد فرآیندی قابل تکرار می باشد و مفهومی است که بیشتر به عنوان اندازه ارزش یک روش به کار برده می شود. با این نگرش، درک اصول و ارزش های تکرارپذیر معماری بومی، بسیار با ارزش می باشد.