جهانی فکر کنید، محلی عمل کنید (گذری بر مقوله توسعه شهری پایدار)

رشد فزاینده جمعیت جهان آثار اساسی و اغلب فاجعه آمیزی بر زیستگاه های طبیعی کره زمین داشته است. مصرف بی رویه منابع تجدیدناپذیر انرژی تخریب جنگل ها و انقراض گونه های گیاهی و حیوانی از جمله این آثار است. بسیاری بر این باورند که گرم شدن کره زمین که بر اثر رشد جمعیت شهرنشینی و مصرف بی رویه و غیرمسئولانه به وقوع پیوسته، شهرها را مورد تهدید جدی قرار داده و خسارات جبران ناپذیری بر آب و هوای کلی جهان وارد کرده است. شهرسازی ما به تبعیت از الگوی کلاسیک توسعه و پیروی کورکورانه از مدل های کلیشه ای توسعه شهری که نسبت به شرایط و خصوصیات بومی بی اعتنا است، نه تنها شرایط ناپایداری را در شهرها پدید آورده، بلکه ناپایداری مناطق اطراف را نیز به دنبال داشته است. به نظر می رسد مفاهیم توسعه پایدار به خوبی با اهداف و مقاصد شهرسازی نوین سازگار باشد و بنابراین بتوان به عنوان وسیله موثری برای تحقق اهداف پایداری از آن استفاده به عمل آورد. بسیاری از دانشمندان، تحلیل گران و حتی سیاستمداران معتقدند که تغییر وضعیت کنونی شهرها به سوی پایداری مستلزم یک تحول در تفکر یک یا تغییر بنیادی در نحوه فکر و عمل ما است. لیکن کمتر کسی پا را از این فراتر گذاشته و خصوصیات و راه های عملی چنین تحولی را بیان کرده است. پژوهش حاضر بر اساس مطالعات کتابخانه ای و اسنادی انجام شده است. در این مقاله سعی می شود پس از مروری بر مبدا و منشا مفهوم پایداری، تعاریف و اهداف پایداری و شناخت کاربرد مفهوم پایداری در توسعه شهری، راه ها و زمینه های تحقق عملی پایداری مورد بررسی قرار گرفته، چارچوب مناسبی برای این امر ارائه گردد.