بررسی نقش کاهش آب زیرزمینی در فرونشست دشت دامنه

پدیده فرونشست زمین در دشت دامنه و شروع درزه و شکاف های ایجاد شده در نتیجه این پدیده، در زمین های کشاورزی، مناطق مسکونی و سطح معابر شهری در مرداد ماه سال 1392 گزارش گردید. این شکاف ها در حال حاضر نیز تداوم دارد و سبب خسارت های زیادی به مناطق مسکونی (جابه جایی پی و شکست و ترک در ساختمان ها)، جاده ها، خطوط انتقال نیرو و آسیب دیدگی تاسیسات کشاورزی (تاسیسات ایجاد شده در چاه های بهره برداری، شبکه آبیاری و...) شده است که از عمده دلایل آن نیز برداشت بیش از حد آب زیرزمینی می باشد. در این مقاله به بررسی وضعیت پراکندگی شکاف ها، چاه های بهره برداری و پیزومترهای موجود در منطقه و ارتباط بین فرونشست صورت گرفته در منطقه و برداشت آب زیرزمینی پرداخته شده است. برای مشخص کردن نرخ و محدوده فرونشست از داده های راداری سنجنده asar ماهوارهenvisat  سال 2005 و 2011 به روش تداخل سنجی تفاضلی راداری (d-in sar) استفاده گردید. میزان نشست بر اساس روشd-in sar  در طی ماه های اردیبهشت، تیر و شهریور سال 1384 و ماه های تیر و شهریور سال 1390 به ترتیب 4.88 و 7.36 سانتی متر اندازه گیری شده است. همچنین میزان افت آب در طی زمان های اشاره شده به ترتیب 8.4 و 4.44 متر گزارش شده است. موقعیت قرارگیری ترک ها در دشت دامنه با محدوده های فرونشست مشخص شده از تصاویر راداری مطابق می باشد. بیشترین نشست منطبق بر بخش مرکزی دشت دامنه و باتلاق قهیز به علت تراکم بالای چاه ها و برداشت بیش از حد آب زیرزمینی می باشد. به دلیل گسترش شکاف ها و تخریب هایی که به دنبال پیشروی شکاف ها به منازل مسکونی صورت گرفته است، بررسی دقیق تر و جامع تر این پدیده و پیش بینی نحوه گسترش و جلوگیری از پیشرفت آن امری ضروری می باشد.