جستجوی مبانی نظری «امکان فقری» ملاصدرا در اندیشه ی محقق دوانی

صدرالمتألهین شیرازی، بر مبنای نظریه ی اصالت وجود، ملاک نیازمندی ممکنات به علت را، به امکان فقری تعبیر می کند. امکان فقری، از ربط محض بودن و تعلقی بودن ممکنات نسبت به واجب تعالی حکایت دارد. بر این اساس، بسیاری از شارحین، برخلاف نگرش عرفا و صوفیه، وحدت شخصی وجود را - که ملاصدرا از آن سخن به میان آورده است – این گونه تفسیر کرده اند که موجودات ممکن، موجوداتی خیالی و موهوم نیستند؛ بلکه عین ربط و وابستگی به وجود مستقل و از تشأنات وجود واجبند. این نوشتار، در صدد بیان این نکته است که نظریه ی امکان فقری ملاصدرا را می توان اقتباس یا متاثر از وجودشناسی محقق دوانی، تبیین وی از علیت، و نظریه ی انتساب وی دانست؛ چرا که او با تأکید بر وحدت وجود، موجود حقیقی را ذات واجب قلمداد می کند و با تبیینی که از علیت، ارائه می دهد، ممکنات و معلولات را از شؤون علت برمی شمارد و بر ربطی و انتسابی بودن آنها تصریح می نماید.