برنامه ریزی شهری در اسلام و الزامات دنیای مدرن (با تأ کید بر مبانی مکتب فلسفی اصفهان)

امروزه در جهان اسلام، شهرها بیشتر مسلمان نشین هستند و کمتر شهر اسلامی از لحاظ مفهوم واقعی مشاهده می شود. اختلاف طبقاتی شدید، آسیب های اجتماعی، آشفتگی جوامع و مواردی از این قبیل حاکی از این موضوع است. این موضوع به خاطر کمرنگ شدن فلسفه اسلامی و همچنین احاطه فرهنگ غرب بر زندگی مسلمانان می باشد. یکی از مهمترین فلسفه های اسلامی، مکتب فلسفه اصفهان است. یکی از شاخصه‏های مکتب فلسفی اصفهان به طور عام که آن را ممتاز می‏گرداند، تلاش حکمای این مدرسه فلسفی در اثبات هماوایی آموزه‏های شیعی و اندیشه‏ها و رهیافتهای جهان شمول فلسفی است بطوری که فلسفه و شریعت در این مکتب با هم ترکیب می شوند. از این ‏رو در جای جای آثار برجای مانده از ایشان، تمسّک و استشهادهای مکرّر به آیات و روایات مرویّ از ائمّه معصوم (ع) موج می‏زند. در این مقاله هدف بر این است که با تکیه بر آموزه های قرآنی و روایی اسلام و با الهام از مکتب فلسفه اصفهان، اصول و فروع اسلامی در برنامه ریزی شهرهای اسلامی تعریف گردد. این اصول عبارتند از نبوت، امامت، عدل، توحید، معاد و فروع، شامل موارد زیرمی شود: رفاه و کرامت انسانی، اندیشه محوری، وحدت و رأفت، توسعه اقتصادی، احترام به حقوق شهروندی، امنیت و ایمنی، تعاون و همیاری، حفظ محیط زیست و توسعه پایدار. در ادامه با توجه با شرایط فعلی جامعه، اصول و فروع صدر الاشاره مورد تحلیل قرار گرفته است و در نهایت جهت برون رفت از بحران های موجود، راهکارهای مورد نیاز با بهره گیری از دانش روز برنامه ریزی شهری پیشنهاد گردیده است.