مقایسه رگرسیون کاکس و مدل های پارامتریک در تحلیل بقای بیماران مبتلا به سرطان معده

مقدمه و اهداف: در بسیاری از تحقیقات پزشکی، با هدف بررسی توزیع بقای بیماران سرطانی براساس گروه بندی های دموگرافیک و کلینیکی از رگرسیون کاکس استفاده می شود حال آنکه مدل های پارامتریک در برخی شرایط می توانند جایگزین مناسبی باشند . هدف از مطالعه حاضر مقایسه کارایی رگرسیون کاکس و مدل های پارامتریک در تحلیل بقای بیماران مبتلا به سرطان معده تحت مداوا در بخش گوارش بیمارستان طالقانی تهران است.

روش کار: این تحقیق یک مطالعه گذشته نگر بود که از طریق مراجعه به پرونده بیماران مبتلا به سرطان معده که از تاریخ بهمن 1381 لغایت دی 1385 در بخش گوارش بیمارستان طالقانی تهران تحت درمان بودند و از طریق تماس تلفنی، اطلاعات مربوط به بقای بیماران جمع آوری شد و مجموعاً اطلاعات 746 بیمار به مطالعه وارد شدند. برای بررسی عوامل مؤثر بر بقای بیماران از رگرسیون کاکس و مدل های پارامتریک شامل وایبل، نمایی و لگ نرمال استفاده شد و معیار مقایسه کارایی مدل ها ملاک آکائیکه بود. کلیه محاسبات با نرم افزار sas انجام و سطح معنیداری 0.05 در نظر گرفته شد.

نتایج: نتایج حاصل نشان داد میزان بقا برای بیماران در گروه سنی زیر 35 سال، بیمارانی با تومورهای کوچک و بیمارانی که هنوز دچار متاستاز نشده بودند به طور معنی داری بالاتر است (0.05p<). هم چنین طبق ملاک آکائیکه، کارایی کاکس و مدل نمایی در آنالیز چند متغیری مشابه بودند اما در آنالیز تک متغیری، جز در مدل مربوط به تحلیل اثر اندازه تومور، مدل های پارامتریک از مدل کاکس کارایی بهتری داشتند و در میان آن ها مدل لگ نرمال از همه مناسب تر به نظر می رسید.

نتیجه گیری: مدل کاکس و مدل نمایی در آنالیز چند متغیری مشابه بودند و اگر چه در آنالیز تک متغیری یک مدل مشخص به عنوان کاراترین مدل به دست نیامد اما نتایج نشان داد مدل لگ نرمال در میان مدل های پارامتریک بهترین برازش را دارد و می تواند به عنو ان جایگزین کاکس در تحلیل بقای بیماران سرطان معده به کار رود.