تحلیل برآورد اثر متقابل ژن-محیط در بیماران مبتلا به سرطان پستان

مقدمه و اهداف : برآورد اثر متقابل ژن -محیط، در مطالعات مورد -شاهد، به طور گسترده ای مورد توجه محققان قرار گرفته است. به دلیل برخی از مشکلات و محدودیت های مربوط به نمونه گیری گروه شاهد، روش های نوینی برای برآورد اثر متقابل ژن -محیط ابداع شده است که بدون نیاز به گروه شاهد، اثر متقابل ژن -محیط را برآورد می کند. یکی از این روش ها، مطالعه فقط -مورد است که در آن اثر متقابل ژن -محیط فقط براساس اطلاعات موجود در گروه مورد به دست می آید. هدف از این تحقیق برآورد اثر متقابل ژن -محیط در بیماران مبتلا به سرطان پستان مراجعه کننده به بیمارستان، با استفاده از روش آنالیز فقط -مورد و مقایسه نتایج حاصل با روش آنالیز مورد-شاهد است.

روش کار : در این تحقیق، متغیر های باروری شامل سن در اولین بارداری، تعداد تولدهای زنده، یائسگی و تعداد سال های بعد از یائسگی به عنوان فاکتور های محیطی انتخاب شدند. هم چنین سابقه ی فامیلی سرطان پستان در بستگان درجه اول به عنوان فاکتور ژنتیکی انتخاب شد. از دو روش آنالیز فقط -مورد و آنالیز مورد -شاهد برای برآورد اثرات متقابل ژن -محیط استفاده شد. برای مقایسه ی کارایی آماری دو روش آنالیز مورد-شاهد و آنالیز فقط-مورد، خطای استاندارد و فاصله های اطمینان 95 % و نیز 2 loglikelihood - مورد استفاده قرار گرفت.

نتایج: اثر معنی داری بین متغیر یائسگی و سابقه ی فامیلی سرطان پستان در هر دو روش آنالیز مشاهده شد (16.90-1.10=ci، 4.32=or در آنالیز مورد -شاهد و 9.87-1.17=ci، 3.40=or در آنالیز فقط-مورد). هم چنین اثر معنی داری بین متغیر تعداد سال های پس از یائسگی و سابقه ی فامیلی سرطان پستان در هر دو روش آنالیز مشاهده شد (1.16-0.98=ci، 1.07=or در آنالیز مورد -شاهد و 1.12-1.01=ci، 1.07=or در آنالیز فقط-مورد). تمام فواصل اطمینان برآوردشده برای نسبت های شانس اثرات متقابل در آنالیز فقط -مورد از آنالیز مورد- شاهد کمتر بودند و 2loglikelihood- مدل های آنالیز فقط-مورد از مدل های متناظر خود در آنالیز مورد-شاهد نیز کمتر بود.

نتیجه گیری: با توجه به کوتاه تر بودن فواصل اطمینان و -2loglikelihood مدل ها، آنالیز فقط -مورد نسبت به آنالیز مورد -شاهد برای برآورد اثر متقابل ژن-محیط در بیماران مبتلا به سرطان پستان از نظر آماری کاراتر است.