مقایسه نحوه ارایه خدمات بهداشتی به کودکان زیر یکسال در مراکز سلامتی و مراکز بهداشتی- درمانی دولتی شهر تبریز

زمینه و هدف: کودکان از آسیب پذیرترین اقشار جامعه می باشند و کمبود کمی و کیفی ارایه خدمات بهداشتی آن ها یک مشکل بهداشتی- اجتماعی محسوب می گردد. مراکز سلامتی (تعاونی بهداشتی) به عنوان استراتژی مناسب برای حل مشکلات و محدودیت های گسترش مراکز بهداشتی درمانی شهری، برای اولین بار در سطح کشور و در استان آذربایجان شرقی تاسیس شد. بنابراین مطالعه حاضر با هدف ارزیابی خدمات بهداشتی به کودکان زیر یک سال در این مراکز و مقایسه آن با مراکز دولتی انجام شد.

روش کار: این پژوهش توصیفی- مقطعی بر روی 7 مرکز سلامتی و 14 مرکز بهداشتی- درمانی دولتی همجوار که به طریق آسان انتخاب شدند انجام شد. ابزار گردآوری داده ها چک لیست مشاهده ای بود که از طریق مشاهده مراقبت های ارایه شده توسط کارکنان بهداشتی به کودکان زیر یک سال و مطالعه پرونده آن ها تکمیل گردید. جهت تجزیه و تحلیل یافته ها از آمار توصیفی (توزیع فراوانی مطلق و درصدی، میانگین، انحراف معیار) و آمار استنباطی (تی مستقل) استفاده شد.

یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که در کل نحوه ارایه خدمات بهداشتی به کودکان زیر یک سال، در اغلب موارد در مراکز سلامتی (85.71%) خوب و در مراکز دولتی (78.57%) متوسط بود و اختلاف آماری آن ها معنی دار بود (0.002p=). در زمینه های پایش رشد کودک، تغذیه کودک و آموزش مادران مراکز سلامتی با داشتن اختلاف آماری معنی دار از مراکز بهداشتی درمانی دولتی بهتر عمل کردند (به ترتیب 0.001p=، 0.007p=، 0.023p=) و در زمینه امکانات موجود در آن مراکز، در هر دو دسته از مراکز امکانات خوب بود (85.71%) و تفاوت آماری آن ها معنی دار نبود (0.912p=).

نتیجه گیری: نتایج نشان داد که نحوه ارایه خدمات بهداشتی کودکان زیر یک سال در مراکز سلامتی در اغلب موارد خوب و در مراکز دولتی در بیشتر موارد متوسط است. لذا عملکرد خوب مراکز سلامتی می تواند مشوق مسئولین بهداشتی کشور جهت برنامه ریزی برای گسترش چنین مراکزی به منظور دستیابی به رفع کمبودهای خدمات بهداشتی- درمانی بویژه در امر مراقبت از کودکان زیر یک سال باشد.