خصوصیات بالینی و آزمایشگاهی کودکان مبتلا به کالا آزار در استان اردبیل

زمینه و هدف: لیشمانیوز احشایی بیماری سیستم رتیکولواندوتلیال است و توسط هندی ها به کالا آزار به معنی بیماری تب سیاه معروف شده است. طبق گزارش سازمان جهانی بهداشت سالانه 500 هزار مورد جدید در جهان روی می دهد استان اردبیل با اختصاص 25 تا 40درصد از کل مبتلایان به لیشمانیوز احشایی کل کشور سهم عمده ای در آمار کشوری داشته و از کانون های مهم این بیماری در ایران به شمار می آید. با توجه به اهمیت این بیماری در استان اردبیل، این مطالعه به منظور شناخت علایم بالینی بیماری و خصوصیات دموگرافیک مبتلایان انجام شد.

روش کار:این مطالعه از نوع توصیفی- مقطعی است که به صورت گذشته نگر انجام گرفته است. 110 کودک که از دی ماه 75 تا مرداد 82 با تشخیص کالا آزار در سه بیمارستان فعال شهر اردبیل بستری شده بودند وارد مطالعه شدند. تعریف ابتلا، شامل رویت انگل در آسپیراسیون مغز استخوان یا علایم بالینی اختصاصی (تب، اسپلنومگالی، پان سیتوپنی و کاهش وزن) به علاوه تست آگلوتیتانسیون مستقیم مثبت dat بود. نمونه ها از نظر خصوصیات دموگرافیک، محل زندگی و علایم بالینی و فاصله زمانی موجود بین بروز علایم بیماری تا زمان تشخیص مورد بررسی قرار گرفتند و برای ارائه نتایج از آمار توصیفی ساده استفاده گردید.

یافته ها: از 110 کودک 56.4% پسر و 43.6% دختر بودند.37.8% بیماران در فاصله یک ماه از شروع علایم تشخیص داده شده بودند. در 97 بیمار تست dat انجام شده بود که در 91 مورد مثبت بود (حداقل تیتر مثبت 1/4000). در 42 بیمار بیوپسی و آسپیراسیون مغز استخوان انجام شده بود که در 26 مورد مثبت بود (رویت اجسام لیشمن). محدوده سنی بیماران بین 4 ماه تا 14 سال بود. شایع ترین یافته ها تب با 97.3% و بی اشتهایی 97.1% بودند. آنمی در 90% موارد، ترومبوسیتوپنی در 60.8% و لکوپنی در 24.8%دیده شد. مرگ در 6 نفر از 110 نفر معادل 5.5% و عدم پاسخ به درمان در 3 مورد (2.7%) روی داد.

نتیجه گیری: یافته های مطالعه حاضر تقریبا با یافته های مطالعات دیگران منطبق است. جمعیت آسیب پذیر لیشمانیوز احشایی عمدتاً کودکان می باشند و برای کاهش میزان مرگ و میر و میزان ابتلا تشخیص هر چه سریعتر بیماری ضرورت دارد لازم است. پزشکان شاغل در مناطق اندمیک آشنایی کافی با بیماری داشته باشند.