اثر متفورمین بر سطح سرمی ویتامین b12 و اسید فولیک در بیماران مبتلا به دیابت نوع 2

زمینه و هدف: با توجه به شیوع بیماری دیابت و نقش متناقض درمان با متفورمین بر سطح سرمی ویتامین b12 و اسید فولیک سرم و با توجه به اهمیت موضوع این مطالعه به منظور تعیین ارتباط سطح سرمی ویتامین b12 و اسید فولیک در بیماران مبتلا به دیابت تحت درمان با متفورمین در سال 83-1382 در مرکز دیابت کاشان صورت گرفت.

روش کار: این تحقیق به روش historical cohort برروی بیماران دیابتی که جهت کنترل و آموزش به صورت دوره ای به واحد کنترل دیابت کاشان، مراجعه میکردند انجام شد . اطلاعات لازم در مورد نحوه انجام تحقیق، اهداف و نتایج داده شده و از بین افراد داوطلب کلیه افرادی که تحت درمان با آنتی اسیدها، مکملهای ویتامین b12 و اسیدفولیک و داروهای شیمی درمانی و افراد الکلیک یا مبتلا به بیماریهای گوارشی و کبد بودند از مطالعه حذف شدند افراد باقیمانده به دو گروه تقسیم شدند . گروه اول تحت درمان با متفورمین بودند . گروه دوم افرادی که با سایر داروهای ضددیابت تحت درمان بودند . کلیه افراد حداقل به مدت6 ماه تحت درمان با رژیم مخصوص به خود بودند . و بعد از 14 ساعت ناشتا بودن سطح ویتامین b12و اسید فولیک در سرم بیماران اندازه گیری شد و نتایج حاصله با استفاده از نرم افزار spss و با کمک تست های fisher exact , x2 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.

یافته ها: از 172 بیمار 145 نفر (84.31%) زن و 27 نفر مرد (15.69%) بودند. میانگین سنی بیماران 12.7±52.1 سال بود. متوسط دوره بیماری 9.1±5.42 سال و متوسط شاخص توده بدن 4.7±27.7 کیلوگرم بر مترمربع بود. میزان اسید فولیک در بیماران دریافت کننده متفورمین 5.1 ±9.2 نانوگرم در دسی لیترو در بیماران بدون دریافت متفورمین 4.6±8.7 نانوگرم در دسی لیتر بود که تفاوت معنی داری نشان نداد . متوسط ویتامین b12 در بیماران تحت درمان با متفورمین 342.54 ± 528.6 پیکوگرم در دسی لیتر بود و در بیماران بدون دریافت متفورمین 32.16± 516 پیکوگرم در در دسی لیتر بود که از نظر محاسبات آماری تفاوت معنی داری بین این دو گروه نبود. بین سن بیماران مورد مطالعه و میزان اسید فولیک آنان همبستگی معنی داری مشاهده شد (0.01=(p. اما سن با میزان ویتامین b12 و اسید فولیک همبستگی معنی داری نشان نداد . همبستگی معنی داری بین سن، طول دوره بیماری، شاخص توده بدن با ویتامین b12 وجود نداشت. بین طول دوره بیماری و شاخص توده بدنی با اسید فولیک نیز ارتباط معنی داری یافت نشد.

نتیجه گیری: دراین مطالعه ارتباطی بین مصرف متفورمین و کمبود ویتامین b12 ناشی از مداخله دارو با جذب گوارشی این عامل یافت نشد . متفاوت بودن نتایج این مطالعه با سایر مطالعات شاید ناشی از مصرف بیشتر و روتین مکمل های ویتامینی می باشد که توسط بیماران بدون تجویز پزشک مصرف می گردد. و هم چنین اختلافات ژنتیکی و سن بیماران در این مطالعه و ترکیب شیمیایی نوع دارو مورد مصرف در ایران از دلایل احتمالی این تناقض می باشد.