اندازه گیری غلظت نیترات در سبزی ها و میوه های عرضه شده در شهر اردبیل

زمینه و هدف: غلظت زیاد نیترات و نیتریت در غذا با افزایش خطر سرطان های معده و روده در افراد بزرگسال و بیماری مت هموگلوبینمی در افراد خردسال همراه است. حدود 80 درصد از نیتراتی که وارد بدن می شود از طریق سبزی ها و میوه ها است. لذا این مطالعه با هدف تعیین غلظت نیترات در سبزی ها و میوه های مصرفی شهروندان اردبیل و مقایسه آن با حدود مجاز انجام شد.

روش کار: مطالعه از نوع مقطعی بوده و نمونه های میوه و سبزی از ده میوه فروشی در نقاط مختلف شهر اردبیل در ماه های مهر و آبان سال 1388 جمع آوری شدند.  نمونه ها در دو نوبت با آب شیر و آب مقطر شسته شده، خرد شدند، در حرارت 55 درجه سانتی گراد خشک شده و درصد رطوبت آن ها تعیین گردید .نمونه ها در دو مرحله به وسیله آسیاب معمولی و آسیاب توپی پودر شدند .برای تهیه عصاره محلول 0.025 مولار سولفات آلومینیوم به نمونه ها اضافه شده و صاف شدند. اندازه گیری نیترات در عصاره ها با دستگاه آیون سلکتیو و با الکترود اختصاصی انجام شد .برای بررسی امکان کاهش نیترات ورودی به بدن از طریق کندن پوست برای برخی میوه ها و سبزی ها میزان نیترات نمونه های پوست و گو شت بطور جداگانه اندازه گیری شد. برای تعیین میانگین و انحراف معیار غلظت نیترات در نمونه ها و گروه بندی میوه ها و سبز یها بر اساس میزان نیترات آن ها از آزمون دانکن در سطح 5 درصد و نرم افزار  spss استفاده گردید.

یافته ها: غلظت نیترات در سبزی های برگی بیش از سبزی های غده ای و ریشه ای می باشد. میوه ها از نظر میزان نیترات نسبت به سبزی ها در حد پایینی قرار دارند .بیش ترین غلظت نیترات در بین نمونه های آزمایش شده در برگ پیازچه، کلم بنفش و اسفناج به ترتیب با 1555.8، 1394.8 و 1021 میلی گرم بر کیلوگرم و کمترین میزان آن در سیب قرمز و زرد به ترتیب 29.7 و 29.9 میلی گرم بر کیلوگرم مشاهده شد.

نتیجه گیری: غلظت نیترات در اغلب نمونه های میوه و سبزی کمتر از حد مجاز بود. با توجه به مقدار مصرف زیاد این سبزی ها و تغییرات زیاد غلظت نیترات در آن ها بررسی بیشتر و کنترل دائمی غلظت نیترات در آن ها لازم می باشد.