اثر اکسیدنتیریک در بیان حساسیت حرکتی به نیکوتین و آپومورفین در موش

زمینه و هدف: نیکوتین از مهم ترین داروهای اعتیادآور محسوب می شود. آزمایش ها نشان داده اند که مصرف مکرر نیکوتین باعث افزایش حساسیت حیوان به این دارو می شود به نحوی که مصرف مقادیر کم این دارو می تواند به بروز رفتارهای مختلفی از جمله افزایش حرکت منجر شود. هدف از این مطالعه بررسی نقش اکسید نیتریک و واسطه گری احتمالی دوپامین در حساسیت حرکتی القاء شده توسط نیکوتین است. با توجه به این که در بروز حساسیت، مسیرهای دوپامینی مغز را دخیل می دانند و برای اثبات آن از داروی آپومورفین استفاده می کنند، در این تحقیق نیز داروی آپومورفین به عنوان شاهدی بر تداخل اکسید نیتریک با مسیرهای دوپامینی مغز مورد استفاده قرار گرفت.

مواد و روش ها: در این مطالعه تجربی اثر ال- آرژینین (پیش ساز اکسید نیتریک) و l-name (مهارگر سنتز اکسید نیتریک) بر کسب و بیان القای حساسیت توسط نیکوتین در موش کوچک آزمایشگاهی ماده نژاد n-mari در محدوده وزنی 25-20 گرم بررسی شد (7=n سرموش درهر گروه آزمایشی). فعالیت حرکتی حیوانات با استفاده از دستگاه سنجش حرکت مادون قرمز سنجیده شد. دوزهای مختلف نیکوتین (mg/kg 0.25، 0.75، 1 و 1.5)، ال- آرژینین (mg/kg 10، 20 و 50)، l-name (mg/kg 5، 10 و 20) و یا آپومورفین (mg/kg 0.125، 0.5 و 2) تزریق شده و اثر این داروها بر فعالیت حرکتی حیوانات ثبت شد. ال- آرژینین و یا l-name در روزهای القاء حساسیت و قبل از تجویز نیکوتین یا آپورموفین (کسب) و یا در روز آزمون قبل از تجویز دوز بی اثر نیکوتین و یا آپومورفین (بیان) به حیوانات تزریق شدند.

یافته ها: آزمایش ها نشان دادند که تجویز نیکوتین در دوز mg/kg 1 باعث کاهش معنی دار فعالیت حرکتی حیوانات می شود. تجویز آپومورفین در دوز mg/kg 0.125 باعث افزایش معنی دار حرکت حیوانات شد. در حالی که تجویز ال- آرژینین اثری بر فعالیت حرکتی حیوانات نداشت، تجویز l-name در دوزهای mg/kg 10 و 20 باعث کاهش زیادی در فعالیت حرکتی حیوانات گردید. ال- آرژینین (mg/kg 5، 20، 10 و 50) اثری بر کسب حساسیت حرکتی ناشی از نیکوتین نداشت اما از کسب حساسیت حرکتی به آپومورفین جلوگیری کرد. تجویز ال- آرژینین در دوزهای فوق از بروز بیان حساسیت حرکتی توسط نیکوتین و آپومورفین جلوگیری کرد. تجویز l-name (mg/kg 5، 10 و 20) نیز از بروز کسب و بیان حساسیت حرکتی به نیکوتین و آپومورفین جلوگیری کرد.

نتیجه گیری: از این آزمایش ها نتیجه گیری می شود که مهار ساخت اکسید نیتریک باعث مهار حساسیت حرکتی به نیکوتین و آپومورفین می شود. با توجه به این مسئله به نظر می رسد که اکسید نیتریک با تداخل مسیرهای دوپامینی مغز باعث مهار حساسیت حرکتی به نیکوتین و آپوومورفین شده است.