بررسی پارامترهای اسپیرومتری و فراوانی علایم تنفسی در پرسنل لحیم کار یک کارخانه تولید لوازم الکترونیک

مقدمه: با توجه به مواجهات ریوی متعدد لحیم کاران در صنایع الکترونیک نظیر اسیدها، قلیاها و fume های لحیم کاری، این مطالعه بر روی 107 نفر از پرسنل لحیم کار و اداری یک کارخانه تولید لوازم الکترونیک در تهران جهت بررسی تأثیر لحیم کاری بر عملکرد ریه در دراز مدت صورت گرفت.

روش بررسی:  ابتدا 47 نفر لح یم کار و 66 نفر غیر لحیم کار (مجموعاً 107 نفر) به طور تصادفی انتخاب شدند .کلیه افراد لحیم کار در بخش لحیم کاری دستی مشغول به کار بوده و از سیم لحیم شامل آلیاژی از سرب و قلع و روغن مخصوص لحیم کاری  (flux) استفاده می کردند .افراد غیر لحیم کار در بخش های اداری همان کارخانه و در ساعات کاری و نوبت کاری مشابه با لحیم کاران مشغول به کار بوده و هیچگونه سابقه لحیم کاری نداشتند .پس از تکمیل پرسشنامه استاندارد تنفسی، برای هر فرد حداقل 3 نوبت اسپیرومتری قابل قبول در شرایط یکسان و مطابق با معیارهای (ats) انجام گرفت. (افراد سیگاری وارد این مطالعه نشدند.)

نتایج: در مقایسه پارامترهای اسپیرومتری بین 2 گروه لحیم کار و غیر لحیم کار اختلاف معنی داری بین میانگین fef_25-27% مشاهده شد (0.03(p=. هم چنین بین میانگین fev1/fvc (0.026(p= و میانگین pefr (0.04(p= در گروه لحیم کار و غیر لحیم کار اختلاف معنی دار بود .پس از کنترل فاکتور مخدوش کننده سن، رابطه معنی داری بین میزان سال های اشتغال به لحیم کاری و کاهش پارامترهای اسپیرومتری در مورد fef_25-27% و fev1/fvc به دست آمد. ضرائب به دست آمده به ترتیب: 0.24-=cc (0.02(p= و 0.32-=cc(0.002(p= بود. همچنین فراوانی علایم تحریک چشم و بینی در گروه لحیم کار نسبت به گروه غیرلحیم کار به طور معنی داری بیشتر بود (0.07(p=. در مورد سرفه و تنگی نفس مرتبط با کار تفاوت بین دو گروه معنی دار نبود.

نتیجه گیری: به نظر می رسد لحیم کاری در مطالعه فوق عامل کاهش پارامترهای اسپیرومتری با الگوی انسدادی به ویژه در مجاری هوایی کوچک (small airway) است. این مطالعه در راستای مطالعات قبلی انجام شده در سایر کشورها، نیاز به اقدامات پیشگیرانه در این حرفه نظیر استفاده از تهویه موضعی مؤثر و استفاده از مواد جایگزین در این صنعت را بیش از پیش مورد تأکید قرار می دهد.