اثر عصاره هیدروالکلی زنجبیل بر وزن بدن، وزن بیضه و اسپرماتوژنز در موش های صحرایی نر تحت شیمی درمانی داروی سیکلوفسفامید

مقدمه: سیکلوفسفامید دارو سی ضد سرطان است که در شیمی درمانی استفاده می شود. این دارو یک داروی آلکیله کننده است و موجب اتصال بین دو رشته dna و شکستن آن و مهار سنتز پروتئین و rna می شود. اثرات جانبی این دارو شامل بی اشتهایی، تهوع، کاهش عملکرد غدد جنسی، ایجاد آمنوره، آزواسپرمی و الیگواسپرمی است. زنجبیل حاوی ترکیبات متعدد از جمله شوگا اول ها (shogoals)، جینجرول ها (gingerols)، پیروگالول ها (pyrogalloles) و سزکویی ترپن (sesquitrepen) می باشد. زنجبیل دارای خواص ضد تهوع، ضدسرطان، آنتی اکسیدان، حذف رادیکال های آزاد بوده که به همراه داروی سیکلوفسفامید مصرف می شود تا اثرات مضر این دارو را در بدن تعدیل نماید.

روش بررسی: به 56 موش های صحرایی به مدت 21 روز داروی سیکلوفسفامید به همراه زنجبیل داده شد .پس از 21 روز، حیوانات وزن شده و پس ازبیهوشی، بیضه ها را بیرون آورده و مقاطع بافتی تهیه گردید.

نتایج: نتایج نشان داد که سیکلوفسفامید به تنهایی موجب کاهش وزن بدن، کاهش وزن بیضه و کاهش اسپرماتوژنز نسبت به گروه مورد شده و با 0.05pv≤ معنی دار بوده و در گروه مورد که سیکلوفسفامید به همراه زنجبیل داده شد، با افزایش دوز زنجبیل، وزن بدن، وزن بیضه و اسپرماتوژنز (نسبت به گروه تجربی 4) افزایش یافت.

نتیجه گیری: به نظر می رسد ترکیبات موجود در زنجبیل موجب مهار تولید متابولیت های فعال حاصل از سیکلوفسفامید و اثرات مخرب این متابولیت ها می شود. بنظر می رسد تجویز زنجبیل به همراه سیکلوفسفامید به دلیل اثرات آنتی توموری زنجبیل و هم تأثیر آن بر حذف متابولیت های مخرب سیکلوفسفامید در بدن میتواند مفید و مؤثر باشد.