بررسی توان اکولوژی استان خراسان رضوی برای تثبیت جمعیت و جلوگیری از مهاجرت ها با رویکرد آمایش سرزمین

بسیاری از کشورها طی چند دهه اخیر، سیاست های آمایش جمعیت را به منظور دستیابی به اهدافی مانند کارایی اقتصادی، توزیع عادلانه درآمد، رفاه و بهبود کیفیت محیط زیست مورد توجه قرار داده اند. در کشورهایی مانند ایران که جمعیت آن ها به لحاظ قومی و نژادی متنوع و دارای محیط ها با توان های اکولوژی مختلف است، شناخت الگوهای جغرافیایی سکونت، مهاجرت و تغییرات موجود در آن اهمیت بیشتری دارد. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از لحاظ روش "توصیفی- تحلیلی و اکتشافی" است. جمع آوری اطلاعات، از روش های کتابخانه ای و آمار و ارقام سازمان های مرتبط از جمله استانداری، جهاد دانشگاهی و مرکز آمار ایران جهت تهیه ی اطلاعات لازم در ارتباط با منابع طبیعی در شهرستان های استان است. در این پژوهش نیز محقق قصد دارد ضمن تشریح وضعیت موجود در زمینه ی منابع طبیعی در هر یک از شهرستان های استان خراسان رضوی به یک شناخت جامع از الگوی مهاجرتی با توان اکولوژی شهرستان های استان خراسان رضوی بدست یابد. جامعه آماری شامل تمام شهرستان های استان خراسان رضوی است، و تحلیل دادها به وسیله تحلیل خوشه ای و استفاده از روش تاپسیس و همچنین با استفاده از نرم افزار gis انجام شده است. نتایج نشان می دهد داده های استان خراسان رضوی، همه حاکی از تمرکزگرایی منابع اقتصادی، امکانات بهداشتی و سازمان های فرهنگی و سیاسی در شهرستان مشهد بدون توجه به امکانات محیطی و فضایی می باشد. و دیگر استان باتوجه به توان محیطی که می تواند جمعیت قابل توجهی را جذب کند به دلیل وجو شهر مشهد سبب شده که بیشترین جمعیت به سمت این شهر سرازیرشوند. به عبارت دیگر، طی دهه های متوالی، شهرستان مشهد، متولی اجرای برنامه های رفاهی متعدد و متنوع بدون در نظر گرفتن نیازهای جمعیتی و توان اکولوژی است و بدین ترتیب، قدرت جذب جمعیت را از نقاط پراکنده روستایی و شهرهای کوچک به طور مستمر دارا بوده است.