تحلیل پیوند های ژئوپلیتیکی جمهوری اسلامی ایران و جمهوری آذربایجان با تاکید بر منافع ایران در حوضه دریای خزر

کشور آذربایجان به عنوان کشوری که دارای مشترکات و مفترقات در زمینه های مختلفی با کشور جمهوری اسلامی ایران است همواره دارای اهمیت بوده است. هم چنین منافع حاصله از دریای خزر به عنوان عاملی مهم و سرنوشت ساز این پیوندهای ژئوپلتیکی را تحت تاثیر قرار می دهد. این مقاله با هدف اصلی بررسی شناخت پیوندهای ژئوپلیتیکی ایران و آذربایجان با تاکید بر منافع ایران در حوضه دریای خزر شکل گرفته است. فرضیه اصلی مورد بررسی در این تحقیق عبارت است از این که هم پوشانی منافع ایران و آذربایجان در دریای خزر، پیوندهای ژئوپلیتیکی دو کشور را تحت تاثیر قرار می دهد نتایج به دست آمده از این مقاله بیان میدارد که عامل همسایگی و وابستگی های جغرافیایی و ژئوپلیتیک بین ایران و جمهوری آذربایجان، دو کشور را در موضع تقابل در یک حوزه جغرافیایی و ژئوپلیتیک قرار داده است، طوری که این واقعیت ژئوپلیتیک به عنوان شاخص ترین فاکتورهای جغرافیایی تأثیر گذار در روابط بین دو کشور، از بدو تأسیس این جمهوری، تا زمان حاضر عمل کرده است. با نگاهی به یافته های نظری و آماری نوشتار حاضر میتوان برتری کامل عوامل موثر بر واگرایی پیوندهای ژئوپلتیکی ایران و آذربایجان را در منطقه خزر مشاهده کرد. ظرفیت های واگرایی بیشتر متأثر از عوامل جغرافیایی دریای خزر هستند. جمهوری اسلامی ایران برای در پیش گرفتن یک سیاست صحیح در منطقه خزر در درجه اول نیازمند ادراک صحیح موقعیت ژئوپلیتیک خود است. این موقعیت ژئوپلیتیک حایل ایجاب می کند که سیاست خارجی ایران نسبت به قدرت های جهانی از توازن نسبی برخوردار باشد. بدین معنی که دولت جمهوری اسلامی ایران برای تأمین منافع ژئوپلیتیک باید از اتکای صرف به یک قدرت اجتناب کرده و همواره سعی در برقراری توازن بین تمایلات سیاسی قدرت های جهانی دخالت کننده در منطقه خود داشته باشد. هدف اصلی این مقاله این است که پیوندهای ژئوپولتیکی ایران و آذربایجان با تاکید بر منافع ایران در حوضه دریای خزر بشناسانیم. سوال اصلی این است منافع ایران در حوضه دریای خزر چه تاثیری در پیوندهای ژئوپلیتیکی ایران و آذربایجان می تواند داشته باشد ؟ روش تحقیق در این مقاله بصورت تحلیلی و توصیفی می باشد.