تأثیر ویتامین d3 بر میزان سایتوکاین های inf-γ و il-10 در موشهای مبتلا به آنسفالومیلیت خود ایمن تجربی

مقدمه: بیماری مولتیپل اسکلروزیس (ms; multiple sclerosis) یک بیماری خود ایمن مزمن با اتیولوژی ناشناخته می باشد که سیستم عصبی مرکزی را گرفتار می سازد. شیوع بیماری در مناطقی که مصرف ویتامین d بالا است، کمتر می باشد. برخی مطالعات نشان می دهد که ویتامین d3 در جلوگیری از آنسفالومیلیت خودایمن تجربی (eae; experimental autoimmune encephalomyelitis) ، مدل حیوانی مولتیپل اسکلروزیس، مؤثر است. چگونگی تأثیر این ویتامین در جلوگیری از eae مشخص نیست. ویتامین d3 ممکن است با تأثیر بر پاسخ های ایمنی سلولی (th2, th1) در جلوگیری از پیشرفت بیماری مؤثر باشد. در این مطالعه اثر ویتامین d3 بر روی پاسخ های ایمنی سلولی در موش های نژاد c57bl/6 مبتلا به eae مورد بررسی قرار گر فت.

روش بررسی: این مطالعه از نوع تجربی – آزمایشگاهی است که بر روی موشهای نر نژاد c57bl/6 در دو گروه درمانی (هر گروه 10 سر) با شرایط سنی و وزنی مشابه قرار گرفتند. موش های مبتلا به eae تحت درمان با ویتامین d₃ که 5 میکروگرم بر حسب وزن ویتامین d₃ هر دو روز یک بار به صورت داخل صفاقی از سه روز قبل تا 19 روز پس از ایجاد بیماری دریافت کردند و موش های مبتلا به eae درمان نشده که تنها vehicle را با همان جدول زمانی دریافت نمودند. علایم بیماری روزانه ثبت گردید. در روز بیستم، سلول های تک هسته ای طحال موش ها جدا گردید و در حضور و عدم حضور پپتید mog35-55 کشت داده شد. مایع رویی کشت سلول پس از گذشت 96 ساعت جمع آوری و میزان تولید il-10 و inf-γ با روش elisa مورد سنجش قرار گرفت.

نتایج: نتایج نشان داد که شدت علایم کلینیکی در موش های تحت درمان با ویتامین d₃ (0.8±3.2) در مقایسه با گروه درمان نشده (0.44±5.3) به طور معنی داری کمتر می باشد (0.001(p=. هم چنین در روز شروع حمله بیماری بین گروه تحت درمان با ویتامین d₃ و درمان نشده (به ترتیب روز 1±11 و روز 1±15 پس از القای بیماری) اختلاف قابل ملاحظه ای مشاهده شد. اختلاف معنی داری بین میانگین غلظت inf-γدر موش های مبتلا به eae تحت درمان با ویتامین d3 در مقایسه با گروه کنترل (درمان نشده) وجود نداشت در حالی که میانگین غلظت il-10 در موش های مبتلا به eae تحت درمان با ویتامین d3 به طور قابل ملاحظه ای بیشتر از گروه کنترل بود (0.001(p=.

نتیجه گیرِی: از یافته ها می توان چنین نتیجه گرفت که ویتامین d3 از طریق هدایت پاسخ های ایمنی به سمت th2 و القای تولید مقادیر بالای il-10 در مهار بیماری eae موثر است. شاید بتوان از این ویتامین به عنوان یک عامل تعدیل کننده سیستم ایمنی در درمان ms استفاده نمود.