بررسی وضعیت ذخایر آهن در اهداکنندگان خون در شیراز با استفاده از فریتین سرم در سال 1384

مقدمه: کم خونی فقر آهن مهم ترین عامل محدود کننده دفعات اهدای خون در اهدا کنندگان مستمر می باشد و اطلاعات کمی در مورد وضعیت ذخایر آهن اهدا کنندگان وجود دارد. بنابراین بر آن شدیم به بررسی وضعیت آهن اهداکنندگان خون در شیراز در سال  1384بپردازیم .

روش بررسی: این مطالعه از نوع توصیفی و به روش مقطعی است که در آن 200 اهداکننده بار اول، 100 زن و 100 مرد، 200 اهداکننده با دفعات اهدای سالانه یکبار حداقل در سه سال متوالی (100 زن، 100 مرد) و 200 اهداکننده با دفعات اهدا 3 تا 4 بار در سال (100 زن، 100 مرد) انتخاب شدند. سپس پرسشنامه ای در مورد خصوصیات دموگرافیک، عادات غذایی و دفعات اهدای خون آن ها توسط پزشک تکمیل شد. سپس از اهداکننده یک نمونه خون اخذ شده و cbc ،ای ندکس و فریتین آن اندازه گیری شد. از آزمون آماری مجذور کای t-test جهت آنالیز داده ها استفاده شد .

نتایج: میزان فریتین در افراد با افزایش دفعات اهدای خون به طور معنی داری کاهش می یافت. میزان فریتین بیشتر به دفعات اهدای خون در سال بستگی داشت تا کل دفعات اهدای خون در زندگی. در این مطالعه در 34% اهداکنندگان زن بار اول و در 11.9% اهداکنندگان مرد بار اول کمبود ذخایر آهن مشاهده شد. در این مطالعه 34% اهداکنندگان زن بار اول، 47.9% زنان اهداکننده سالانه یکبار، 77% اهداکنندگان زن با سابقه اهدا ی سالی سه بار، کمبود آهن داشتند. در این مطالعه 11.9% مردان اهداکننده بار اول، 19.5% مردان با سابقه اهدای سالانه یکبار و 37.5% مردان اهداکننده سالانه 3 تا 4 بار کمبود آهن یا کم خونی فقر آهن داشتند .

نتیجه گیرِی: به نظر می رسد اهدای خون بر وضعیت آهن بدن تأثیر به سزایی داشته باشد و در صورتی که این کمبود جبران نشود می تواند موجب ایجاد عوارض در اهداکنندگان خون شود که این عوارض در اهداکنندگان زن بیشتر بود. کاهش ذخایر آهن بدن بیشتر به دفعات اهدای خون سالانه بستگی دارد تا دفعات کل اهدای خون در زندگی که این امر نیازمند توجه بیشتر به این گروه از اهداکنندگان است .