ارزیابی اجرایی شدن مکانیسم انتقال حق توسعه در ابعاد مختلف مطالعه موردی: اراضی کشاورزی و باغی منطقه 9 شهر اصفهان

یکی از اشکال برنامه ریزی بازار محور که در دهه 70 برای تحقق اهداف حفاظت میراث فرهنگی در برخی ایالات آمریکا ظهور نمود، برنامه انتقال حقوق توسعه (tdr) در سطح شهر و ناحیه است. این ابزار به عنوان مکمل قوانین منطقه بندی در مدیریت رشد و توسعه شهری به برنامه ریزان کمک می کند تا پتانسیل توسعه را از پهنه های نیازمند حفاظت به پهنه هایی که قدرت جذب توسعه بیشتری دارند، انتقال دهد. به همین منظور منطقه 9 شهر اصفهان به عنوان نمونه موردی انتخاب گردید چرا که در حدود 290 هکتار از کل منطقه را اراضی کشاورزی و باغی تشکیل می دهد و در سال های اخیر ساخت و سازهای غیر مجاز باعث از بین رفتن سطح وسیعی از اراضی کشاورزی و باغی در این منطقه شده است؛ بنابراین لزوم صیانت از این نوع اراضی احساس می شود. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که در بعد حقوقی و قانونی، آشنایی مسئولین و شهروندان در زمینه چگونگی ساز وکار انتقال حق توسعه بسیار کم و ناچیز می باشد و هم چنین نظارت ها چندان دارای کارایی و اثربخشی لازم جهت ممانعت از تغییر کاربری اراضی زرعی و باغی و جلوگیری از تخلفات ساخت و سازی نیستند. هم چنین تمایل مالکین اراضی زراعی و باغی به مشارکت در تحقق برنامه انتقال حق توسعه کم می باشد، چرا که آشنایی چندانی با این برنامه در بین مالکین و هم چنین انگیزه های اقتصادی قوی برای آن ها وجود ندارد در نهایت این که منطقه 9 دارای ظرفیت های قابل استفاده برای به کارگیری برنامه انتقال حق توسعه می باشد.