نقش دین در شکل گیری و توسعه شهر در نمونه شهر سازی و شهر های اسلامی در اسپانیا دوره اسلامی، مطالعه جامعه شناختی تاریخی شهر اندلسی

اسپانیا با ورود دین اسلام به تدریج بوسیله شهرسازی و معماری اسلامی چهره شهرهای اسلامی پیدا کرد و مرحله ای از خروج از شهر های جاهلی به شهر های اسلامی در اسپانیا دوره اسلامی در اندلس صورت گرفت. شبه جزیره ایبری نهصد سال شهرسازی و معماری اسلامی را که از ایران به مصر وشام و افریقیه و مغرب مهاجرت کرد و در اندلس در ترکیب با فرهنگ و شهر سازی و معماری گوتی سبک اندلسی دوره اسلامی پدید امد، تجربه کرد. این سبک دارای شخصیت فرهنگی مستقل در حدود سیصد شهر اندلسی است. تغییرات شهری در اسپانیا که با تغییر نام شهر اغاز شد به تغییر در ماهیت و زبان و رفتار وپوشش و خوراک مردم منجر شد. پژوهش حاضر که بخشی از کتاب تاریخ تحلیلی اندلس است، کاوشی در حوزه جامعه شناسی تاریخی شهر است .شهر سازی اسلامی – عربی با انتقال انبوه قبایل فاتح عرب و بربر و فرهنگ و دین آن ها صورت گرفت که با توجه به رژیم قدرت در نقاط مختلف اب و هوایی اندلس پراکنده شدند و استقرار یافتند از مهم ترین انتقال ها اسکان جمعیت شهرهای شامات در مناطق مختلف شهری اسپانیا است و هر ناحیه با نام همان شهر های شامات، مانند جند حمص، جند قنسرین نام گذاری شد و به تدریج به اسپانیا چهره شبه جزیره بزرگی با ابادترین و باشکوه ترین شهر های قرون وسطی دادند که هیچ یک از شهر های اروپا در ان زمان از جهت جمعیت و عمران شهری با ان ها برابری نمی کرد. شهر قرطبه پایتخت دویست ساله عربی در اسپانیا رابسیاری از محققان تمدن اسلامی چون حورانی، زیدان، هونکه، بورکهارت، گوستاولوبن، بالاتر از پاریس در قرون وسطی معرفی کرده اند. پژوهش حاضر نقش دین، و فرهنگ دینی در تغییر چهره شهرها و توسعه فرهنگی آن ها را در بخشی از جهان اسلام در جنوب اروپا، نشان داده است. پژوهش حاضر بر مبنای مآخذ تمدن اسلامی در اسپانیا و در راستای تحقیقات پیشین مولف در موضوع شهر های اسلامی از جمله کتاب شهر سازی و شهرهای اسپانیا در دوره اسلامی همراه با تغییرات و اصلاحات جدید است.