بررسی جنبه های بلاغی در دیوان شعاعی قاجار

محمدحسین بن عیسی دولوبیگلر بیگی متخلص به "شعاعی" از شاعران عصر قاجار است. دیوان شعاعی قاجار شامل مثنوی های "مصیبت نامه" و "مختارنامه"، غزلیات و قالب های دیگر هم چون قطعه، قصیده، ترجیع بند، ترکیب بند، رباعی و ... است و در مجموع حدود هفده هزار بیت می باشد که آن را در دوره بازگشت ادبی سروده است؛ به همین دلیل در مثنوعی هایش بیشتر به تقلید از شاهنامه فردوسی و در غزلیات از سعدی و حافظ پیروی کرده است. در این مقاله به بررسی سطح ادبی دیوان شعاعی قاجار پرداخته شده، زیرا آرایه های ادبی یکی از مهم ترین عوامل مخیل شدن کلام و تولید شعر است و هم چنین با بررسی عناصر ادبی می توان به سبک خاص شعری شاعر پی برد. آرایه های ادبی دیوان شعاعی، از وجوه آرایه های لفظی و معنوی که شامل بدیع و بیان می شود؛ مورد بررسی قرار داده ایم. زبان شعری شعاعی ساده و روان، تعداد جملات کوتاه (تعدد فعل) در یک بیت، تشبیهات محسوس، استفاده مناسب از انواع صورخیال از جمله خصوصیات سبکی شعر شعاعی قاجار می باشد.