بررسی تأثیر تجویز همزمان آهن به همراه روی و اسیدفولیک، با و بدون ویتامین های a,c در افزایش هموگلوبین دانش آموزان مدارس راهنمایی دخترانه شاهین شهر اصفهان

مقدمه: کم خونی فقر آهن شایع ترین کم خونی و یکی از مسایل شایع بهداشت همگانی می باشد. لذا تجویز آهن به گروه های پرخطر، از مداخلات مهم سلامتی است .دستیابی به روش های جامع جهت کنترل کم خونی فقرآهن با حداقل عوارض و هزینه از اهمیت به سزایی برخوردار می باشد. با توجه به شیوع بالای کم خونی فقر آهن در ایران نیاز به تحقیقی که به طور یکجا ریز مغذی های با کمبود شایع را با آهن همراه کند وجود داشت، پژوهش حاضر در جهت جامعیت دادن درمان کم خونی فقر آهن و ارتقای طرح آهن یاری کشور به بررسی تأثیر تجویز ویتامین a,c در کنار آهن، روی و اسیدفولیک بر افزایش هموگلوبین میپردازد.

روش بررسی: مطالعه حاضر به صورت کارآزمایی بالینی تصادفی و سه سویه کور روی دانش آموزان کلاس های دوم و سوم مدارس راهنمایی دخترانه منطقه شاهین شهر اصفهان انجام شد .در نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای 120 دانش آموز ی که در غربالگری بالینی اولیه دارای علایم و نشانه هایی از کم خونی فقر آهن بودند، وارد مطالعه شده و در سه گروه تخصیص یافتند. مقدار 50 میلی گرم آهن المنتال، 11 میلی گرم روی المنتال، 0.5 میلیگرم اسیدفولیک به هر سه گروه به عنوان رژیم پایه داده شد .علاوه بر آن در گروه اول (شاهد) دارونمای ویتامین a,c، گروه دوم 250 میلی گرم ویتامین c و دارونمای ویتامین a و گروه سوم 250 میلی گرم ویتامین c و 100.000 واحد ویتامین a تجویز شد. نمونه ها قبل و بعد از 8 هفته مداخله دارویی، تحت ارزیابی هموگلوبین قرار گرفتند. داده ها پس از جمع آوری، با استفاده از نرم افزار spss 11.5 و آزمون one way anova تجزیه و تحلیل شدند.

نتایج: میانگین هموگلوبین (mean±sd) در گروه شاهد از 0.65±11.97 به 0.61±13.18،در گروه ویتامین c از 0.71±11.93 به 0.72±13.42 و در گروه ویتامین c و a از 0.7±11.92 به 0.65±13.56رسید. تغییرات میانگین هموگلوبین در سه گروه دانش آموزان معنی دار بود (0.001(p<. مقایسه تغییرات هموگلوبین بین سه گروه مورد مطالعه نشان داد که افزایش در گروه ویتامین a,c به طور معنی دار نسبت به گروه شاهد بیشتر است (0.012(p= و بعد از تطبیق گروه ها براساس هموگلوبین و نمایه توده بدنی اختلاف بین دو گروه شاهد و گروه ویتامین c نیز معنی دار شد (0.017(p=. بین گروه ویتامین c و گروه ویتامین a,c اختلاف وجود داشت اما از نظر آماری این اختلاف معنی دار نبود (0.175(p=.

نتیجه گیری: با در نظر گرفتن یافته ها می توان نتیجه گیری نمود که افزودن ویتامین c به رژیم دارویی آهن، روی و اسید فولیک (رژیم پایه) در پیشگیری و درمان کم خونی فقرآهن مؤثر است. افزودن ویتامین a به رژیم پایه باضافه ویتامین c اثرات بهتری نسبت به تجویز ویتامین c به تنهایی ندارد لذا به نظر می رسد که افزودن ویتامین c به طرح آهن یاری دانش آموزان و هم چنین درمان کم خونی فقر آهن ضروری باشد. ضرورت تجویز ویتامین a درپیشگیری و درمان کم خونی فقر آهن در جامعه نیازمند بررسی بیشتر است.