مقایسه تظاهرات رادیولوژیک در بالغین مبتلا به سل ریوی اسمیر مثبت و منفی

مقدمه: همان طور که می دانید کشور ما با میزان 17.9 مورد در یکصد هزار نفر، دارای مقام هفدهم از لحاظ بروز سل در سال 1998 بوده است که نشان دهنده بروز بالای این بیماری می باشد. تشخیص سریع بیماری در درمان بیماران مبتلا به سل و پیشگیری از ابتلای افراد جامعه به این بیماری حائز اهمیت است. لذا این مطالعه با هدف بررسی و مقایسه تظاهرات رادیولوژیک بیماران مبتلا به سل ریوی با اسمیر مثبت و منفی انجام شده است.

روش کار: این مطالعه توصیفی به مدت سه سال از سال 1383 تا 1385 بر بیماران مراجعه کننده به بیمارستان امام رضا (ع) انجام شده است. بیمارانی که مشکوک به سل ریوی بودند، تحت آزمایش خلط قرار گرفتند و عده ای که اسمیر خلطشان از لحاظ سل مثبت شد، به عنوان بیماران مبتلا به سل ریوی اسمیر مثبت و بیمارانی که اسمیر خلطشان در سه نوبت منفی شد، تحت برونکوسکوپی تشخیصی قرار گرفتند و آنان که نمونه برونکو آلوئولار لاواژ یا بیوپسی آن ها موید سل بود، تحت عنوان بیماران مبتلا به سل ریوی اسمیر منفی مورد ارزیابی قرار گرفتند. در مجموع اطلاعات 58 بیمار مبتلا به سل ریوی اسمیر مثبت و 64 بیمار مبتلا به سل ریوی اسمیر منفی در پرسشنامه جمع آوری گردید. اطلاعات جمع آوری شده و تظاهرات رادیولوژیک دو گروه با استفاده از آمار توصیفی و جداول توزیع فراوانی و آزمون های کای دو و تی مورد مقایسه قرار گرفت.

نتایج: از 122 بیمار مورد مطالعه، 63 نفر (51.63%) زن و 59 نفر (48.36%) مرد بودند. کوچک ترین بیمار 16 ساله و بزرگ ترین آن ها 90 ساله بوده است و میانگین سنی آن ها 56.37 سال (با انحراف معیار 18.88) می باشد. شایع ترین طرح رادیولوژیک کانسولیدیشن همراه با فضاهای هوا می باشد که در 52 نفر دیده شده است (42.6%) شامل 19 نفر اسمیر مثبت و 33 نفر اسمیر منفی. سایر تظاهرات رادیولوژیک به ترتیب شیوع عبارتند از: ایرکانسولیدیشن + کاهش حجم در 24 نفر (19.7%) شامل 8 نفر اسمیر مثبت و 16 نفر اسمیر منفی، انتشار برونش + ایرکانسولیدیشن در 17 نفر (13.9%) شامل 16 نفر اسمیر مثبت و 1 نفر اسمیر منفی، در 16 نفر (13.1%) شامل 12 نفر اسمیر مثبت و 4 نفر اسمیر منفی و کدورت بینابینی (ارزنی)، در 13 نفر (10.5%) شامل 3 نفر اسمیر مثبت و 10نفر اسمیر منفی.

نتیجه گیری: به طور کلی در 85% بیماران مبتلا به سل ریوی حفره ای، اسمیر خلط مثبت شده است ولی فقط در کمتر از 35% بیماران دارای کلاپس و کمتر از 25% بیماران دارای طرح اینترستیشیل اسمیر خلط مثبت می باشد.