مقایسه اثر ویتامین ث خوراکی و تزریقی بر تغییرات اگزالات سرم بیماران همودیالیزی

مقدمه: مصرف طولانی مدت میزان بالای ویتامین ث ممکن است خطر ابتلا به اگزالوزیس را در بیماران همودیالیزی افزایش دهد. رسوب کریستال های اگزالات در بافت های حیاتی بدن، خطر بروز بیماری های قلبی عروقی و استخوانی را افزایش می دهد. بیماران همودیالیزی به علت محدودیت غذایی و از دست دادن مقداری از ویتامین ث حین دیالیز با کمبود ویتامین ث مواجهند که این مسئله این بیماران را در معرض بیماری اسکوربوت قرار می دهد، تاکنون مطالعات متعددی در این زمینه انجام شده که اکثرا در رابطه با ویتامین ث تزریقی بوده و اثرات متفاوتی بر تغییر اگزالات سرم داشته است. هدف از این مطالعه مقایسه اثر دو شکل ویتامین ث خوراکی و تزریقی، بر میزان اگزالات سرم بیماران همودیالیزی بوده است.

روش کار: این مطالعه کارآزمایی بالینی در بیماران همودیالیز مراجعه کننده به سه مرکز درمانی استان مازندران در سال 1384 انجام شده است. 41 بیمار همودیالیزی که از دو ماه قبل هیچ مکمل ویتامین ث دریافت نکرده اند، به طور تصادفی به دو گروه خوراکی و تزریقی تقسیم شدند. گروه خوراکی روزانه mg 125 و گروه تزریقی هفته ای g 1.5 (mg 500 بعد از هر جلسه دیالیز، سه بار در هفته) وریدی به مدت دو ماه دریافت کردند در ابتدا و پایان مطالعه میزان اگزالات سرم به روش آنزیمی و باکیت مارک کنترل گردد. مشخصات فردی، نتایج آزمایشگاهی، عوارض دارویی در پرسشنامه جمع آوری گردید و سپس با استفاده از نرم افزار 10 spss و آمار توصیفی و جداول توزیع فراوانی و آزمون های تی جفت و دانشجویی و غیروابسته پردازش شد (0.05(p<.

نتایج: در هر دو گروه افزایش درمیزان اگزالات سرم مشاهده شد. ولی افزایش میزان اگزالات سرم در طول دوره درمانی نسبت به پایه در هر گروه (گروه خوراکی از μmol/l 0.4±1.8 به μmol/l 0.8± 1.85، 0.4(p= و گروه تزریقی از μmol/l 0.7 ± 1.8 به μmol/l 0.9 ± 2.1، 0.3(p= و هم چنین بین دو گروه از نظر آماری تفاوت معنی دار نداشت.

نتیجه گیری: میزان اگزالات سرم بیماران با تجویز این مقدارویتامین ث وطول مدت درمان بدون تغییر می ماندومی تواند بدون نگرانی در این بیماران به عنوان مکمل مورد استفاده قرار گیرد.