امروزه یكی از مهمترین معضلات زیست محیطی مواد زاید تولیدی در مراكز دندانپزشكی است كه به علت دارا بودن عوامل خطرناك، سمی و بیماری‌زا از اهمیت خاصی برخوردار است. این مطالعه با هدف بررسی و آنالیز زبالههای تولیدی در مراكز دندانپزشكی عمومی شهر همدان انجام شد.
روش بررسی: در این مطالعه توصیفی از 10 مطب دندانپزشكی عمومی موجود در شهر همدان 10 مطب به صورت تصادفی ساده انتخاب و از هر مطب سه نمونه در انتهای سه روز كاری متوالی (روزهای یكشنبه، دوشنبه و سه شنبه هر هفته) برداشت شد. نمونه‌ها به صورت دستی جداسازی و به 74 جزء مختلف تفكیك و با استفاده از ترازوی آزمایشگاهی توزین شدند. در مرحله بعد اجزای توزین شده براساس ویژگی و پتانسیل خطرزایی دسته‌بندی شدند.
یافته‌ها: میزان كل زباله سالیانه تولیدی در مطب‌های دندانپزشكی عمومی شهر همدان برابر با 67/14662 كیلوگرم (88/20009< حدود اطمینان 95%<45/9315) می‌باشد. سهم تولید زبالههای عفونی، زبالههای شبه خانگی، زبالههای شیمیایی و دارویی و زبالههای سمی به ترتیب برابر با 93/51، 16/38، 47/9 و 44/0% می‌باشد. اجزای اصلی تشكیل دهنده زبالههای تولیدی در مطب‌های دندانپزشكی عمومی شامل 14 جزء می‌شود كه در مجموع بیش از 80% زبالههای دندانپزشكی را تشكیل می‌دهند. بنابراین جهت انجام برنامه‌های كاهش، جداسازی و بازیافت زباله در مطب‌های دندانپزشكی می‌بایست بیشترین تمركز را روی این اجزاء داشت.
نتیجه‌گیری: در رابطه با مدیریت بهینه زبالههای دندانپزشكی پیشنهاد بر این است كه علاوه بر آموزش دندانپزشكان جهت انجام فعالیت‌های مربوط به كاهش، جداسازی و یا بازیافت زباله در داخل مطب، جمع‌آوری، حمل و نقل و دفع هر كدام از بخش‌های زبالههای دندانپزشكی (زبالههای سمی، شیمیایی و دارویی، عفونی و شبه خانگی) به صورت جداگانه و مطابق با دستورالعمل‌ها و ضوابط مربوطه انجام گیرد.