باز نمایش باغ در فرش ایرانی از منظر هندسه فراکتال

فرش بعد از تجسم معمارانه باغ، تجسّدی ترین و کالبدی ترین تجسم از فضای باغ را در فرهنگ ایرانی ارائه می دهد و بدون شک در تصویر کردن باغ با تمامی نظام های معنایی آن، تنها با ارائه طرحی ساده یا صحنه ای ویژه، رضایت حاصل نمی شده است از این رو آنچه به نقش های پیچیده فرش ایرانی معنی داده و انسجام آن را با وجود جزئیات بی اندازه حفظ کرده، حضور پررنگ اصول هندسی از کوچکترین جزئیات تا طرح و اسلوب کلی فرش در جای جای نقشه هاست. آنچه مسلم است هندسه موجود در فرش های ایرانی به ویژه فرش هایی با موضوع باغ چیزی فراتر از هندسه اقلیدسی است که تنها به بررسی اشکال کلاسیک می پردازد، در حقیقت هندسه فراکتالی با تکیه بر پیشرفته ترین تعریف های ریاضیاتی به دست آمده از رفتارهای پیچیده طبیعت می باشد که ردپای فراوانی از آن در فرش های ایرانی از جمله فرش باغ های ایرانی به چشم می خورد که تاکنون نادیده گرفته شده است. بنابراین مقاله حاضر بر آن است تا با استفاده از روش های توصیفی و تحلیلی، اصول اولیه طراحی و ساخت باغ فرش ها را از دیدگاه فراکتالی به بحث گذارد و در ادامه، با ارائه نمونه هایی از الگوی باغ فرش های ایرانی، نقاط اشتراکی را بین طرح ها و الگوهای استفاده شده در فرش ها و الگوهای شناخته شده هندسه فراکتالی به نمایش گذارد.