بررسی غلظت نیترات و نیتریت در آب های آشامیدنی شهرستان قائم شهر و تهیه نقشه پراکنش آن در محیط gis

نگرانی اصلی در مورد غلظت زیاد نیترات و نیتریت در آب های آشامیدنی، مربوط به گسترش بیماری هایی چون متهموگلوبینمیا در نوزادان، تولید ترکیبات n- نیتروزو در معده انسان و ایجاد سرطان می باشد.در طول سال نیترات وارد سفره آب زیرزمینی می شود که سرعت ورود آن به عواملی از قبیل ساختار زمین، نوع خاک، الگوی بارندگی، میزان مصرف نیتروژن در محصولات کشاورزی، میزان تبدیل میکروبی نیترات و الگوی مصرف کود های شیمیایی بستگی دارد. نیترات و نیتریت یکی از آلاینده های معمول آب های زیرزمینی هستند و میزان تجمع نیترات در آب زیرزمینی بستگی به آب و هوا و ساختار زمین شناسی منطقه دارد،از این رو در تحقیق حاضر به بررسی غلظت عناصر فوق الذکر در آب های آشامیدنی منطقه مطالعاتی (چاه ها و مخازن) و تهیه اطلس آن ها در محیط gis پرداخته شده است. انتخاب نقاط نمونه برداری (8 ایستگاه) در زمستان 1395 تحت نظارت شرکت آب و فاضلاب استان مازندران (شهر قائم شهر) و با ملاحظات زمین شناسی، کاربری اراضی، جمعیت، آب و تاسیسات انجام پذیرفت. جهت اندازه گیری نیترات و نیتریت در نمونه آب های آشامیدنی از دستگاه اسپکتروفتومتر مدل 2800/dr بهره گیری شد. نتایج حاصله از آنالیز آزمایشگاهی به نرم افزار spss انتقال یافته و سپس نقشه های پراکنش آن در منطقه مورد مطالعه در محیط gis ترسیم گردید تا مشخص شود، غلظت هر یک از عناصر در کدام ناحیه از منطقه مورد بحث بیشتر است. نتایج حاصل نشان داد، که غلظت نیترات در دو ایستگاه s₂ (50500 میکروگرم بر لیتر) و s5 (52200 میکرو گرم بر لیتر) از استاندارد ملی 1053 آب های آشامیدنی ایران (500000 میکروگرم بر لیتر) و استاندارد سازمان حفاظت محیط زیست آمریکا (epa) (1000 میکروگرم بر لیتر) بیش تر است. غلظت نیتریت در ایستگاه s5 (1049.4 میکروگرم بر لیتر) از استاندارد سازمان حفاظت محیط زیست آمریکا (epa) (1000 میکروگرم بر لیتر) بیشتراست نظر به تراکم جمعیت قائم شهر و بهره گیری مردم از منابع آب زیرزمینی به عنوان آب شرب، ضرورت پایش مداوم کیفی آب شهرستان ضروری است.