محاسبه ی رشد بهره وری با استفاده از مدل تلفیقی تحلیل پوششی داده و شاخص تورنکوئیست در شرکت گاز استان س و ب

بهره وری یکی از مهم ترین معیارهای توصیف کننده استفاده صحیح و بهینه از عوامل تولید و میزان دستیابی به اهداف از پیش تعیین شده است. طبق برنامه توسعه چهارم "تمامی سازمان ها و دستگاه های اجرایی مکلف شدند سهم ارتقای بهره وری خود در رشد تولید را معین کرده و راهکارهای لازم برای تحول کشور از یک اقتصاد نهاده محور به یک اقتصاد بهره ور را مشخص کنند"، و بر اساس سیاست های کلی برنامه پنجم توسعه کلیه سازمان ها و دستگاه های کشور می بایست "تا پایان برنامه حداقل یک سوم از رشد 8 درصدی پیشبینی شده تولید ناخالص داخلی از طریق رشد کل عوامل تولید به دست آورند" و از آن جایی که در سیاست های کلی در برنامه ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران با رویکرد اقتصاد مقاومتی همچنان به ارتقای سهم بهره وری در رشد اقتصادی برنامه اشاره شده است. برای نیل به اهداف مذکور، در این پژوهش سعی شده است از مدل تلفیقی شاخص تورنکوئیست و تحلیل پوششی داده ها (dea) که مزایای هر دوی این روش ها را دارا است، برای محاسبه ی رشد بهره وری (در طول زمان)، میزان تغییرات کارایی و فناوری در شرکت گاز استان سیستان و بلوچستان مورد استفاده قرار گیرد. نتایج حاکی از آن است که بهره وری کل عوامل تولید و تغییرات کارایی در این شرکت طی سال های مورد مطالعه (1389-1394) دارایی رشد مثبت اما در تحولات فناوری دارای رشد منفی بوده است. با توجه به نتایج نهایی مطالعه، از آن جا که فاصله بین متوسط میزان بهره وری کل عوامل تولید شرکت (0.47 درصد) و هدف کمی پیش بینی شده در برنامه پنجم توسعه (2.5 درصد) زیاد می باشد، نمی توان این شرکت را یک شرکت بهره ور دانست.